تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم چیست؟

گالوانیزه کردن، فرآیند پوشاندن فولاد یا آهن با روی (زینک) به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی است. با گالوانیزه کردن ورق‌های فولادی، از آن‌ها در برابر خوردگی محافظت کرده و ویژگی‌هایی مانند دوام در شرایط سخت، عمر طولانی و پایداری را به آن‌ها می‌بخشیم. دو روش اصلی برای گالوانیزه کردن ورق‌های فولادی وجود دارد: گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد. این روش‌ها تفاوت‌های واضحی دارند اما از نظر ظاهری شبیه به هم هستند. دانستن در مورد تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم می‌تواند از خرابی یا آسیب دستگاه، تجهیزات و غیره جلوگیری کند؛ بنابراین، در این مقاله با ما همراه باشید تا با انواع ورق گالوانیزه به تفاوت‌های این دو بپردازیم.

برای دریافت قیمت ورق و مشاوره رایگان، و همچنین قیمت ورق آجدار، قیمت ورق گالوانیزه با کارشناسان ما تماس بگیرید.

معرفی ورق گالوانیزه گرم

برای بررسی تفاوت گالوانیزه گرم و سرد، ابتدا باید بدانیم ورق گالوانیزه گرم چیست؟ گالوانیزه گرم فرآیندی است که ورق فولادی را با یک لایه محافظ از آلیاژ روی می‌پوشاند تا از آن در برابر خوردگی محافظت کند. این نه‌تنها یک فرآیند ساده و مقرون‌به‌صرفه است، بلکه مزایای حاصل از آن تا چندین دهه باقی خواهند ماند. در ادامه با فرآیند پوشاندن ورق فولادی با گالوانیزه گرم بیشتر آشنا خواهیم شد:

۱. آماده‌سازی

اول از هر چیز، ورق فولادی باید به طور کامل تحت بازرسی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که الزامات زهکشی و هواگیری آن برآورده شده‌اند. در غیر این صورت، محصول از همان ابتدا معیوب خواهد بود.

۲. تمیز کردن فولاد قبل از گالوانیزه گرم

قبل از شروع فرآیند گالوانیزه کردن، فولاد باید تا حد امکان کاملاً تمیز شود. در صورت وجود مواد خارجی، بین پوشش روی و سطح فولادی پیوند ایجاد نمی‌شود. چندین مرحله برای تمیز کردن ورق استیل وجود دارد:

• ورق در یک حمام اسیدی روغن‌زدا یا محلول سوزآور در دمای بالا غوطه‌ور می‌شود تا هرگونه چربی و آلودگی موجود روی سطح آن از بین برود. سپس در یک مخزن آب در دمای محیط شستشو داده می‌شود تا محلول سوزآور از بین برود.
• استیل با غوطه‌ور شدن در مخزن اسید سولفوریک یا هیدروکلریک اسید، برای حذف هرگونه رسوب نمک‌سود می‌شود. پس از آن، دوباره آن را در یک مخزن آب می‌شویند.
• در نهایت، استیل در یک مخزن گدازآور حاوی مخلوطی از کلرید روی و کلرید آمونیوم شسته می‌شود تا قبل از گالوانیزه شدن، از آن در برابر اکسیداسیون محافظت شود. پس از انجام این مراحل، استیل آماده گالوانیزه شدن خواهد بود.

۳. پوشاندن ورق به روش گالوانیزه گرم

این مرحله، مهم‌ترین تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم است که در آن، فولاد تازه تمیزشده را در یک حوضچه حاوی روی مذاب غوطه‌ور می‌کنند. سپس روی طی واکنش‌هایی با فولاد پیوند می‌یابد و یک لایه کاملاً جدید از آلیاژ روی با پیوند متالورژیکی ایجاد می‌کند. قبل از اینکه فولاد گالوانیزه را از مخزن خارج کنند، آن را می‌لرزانند تا روی اضافی از سطح ورق پاک شود.

۴. خنک کردن و تمیز کردن

به محض خارج شدن از حوضچه گالوانیزه، فولاد در یک مخزن آب در دمای محیط (حاوی برخی مواد شیمیایی مانند سدیم دی کرومات) قرار می‌گیرد تا قبل از تمیز کردن نهایی، خنک شود. این مرحله همچنین به فولاد گالوانیزه کمک می‌کند تا سطح براق خود را برای مدت طولانی‌تری حفظ کند.

پس از گالوانیزه شدن، سطح ورق از هرگونه کثیفی، علائم چکه یا روی اضافی تمیز می‌شود تا محصول نهایی برای کنترل کیفی آماده باشد.

۵. کنترل کیفی

در نهایت، ورق فولادی به بیرون منتقل شده و با انجام برخی تست‌ها توسط متخصصان، کنترل کیفی آن انجام می‌گیرد. این تست‌ها تأیید می‌کنند که فرآیند گالوانیزاسیون موفقیت‌آمیز بوده و پوشش روی ضخامت مناسبی دارد. البته پوشش گالوانیزه انواع ورق‌های فولادی با کاربردهای مختلف می‌تواند ضخامت‌های متفاوتی داشته باشد.

پوشش گالوانیزه گرم در چه جاهایی کاربرد دارد؟

گالوانیزه گرم اغلب برای اهداف ساختمانی استفاده می‌شود. این فرآیند از چارچوب‌ها، راهروها، راه‌پله‌ها و موارد دیگر در شهرهای بزرگ در سراسر جهان محافظت می‌کند. اکثر ما تقریباً بدون اینکه متوجه باشیم حداقل یک بار با فولادی که به روش گرم گالوانیزه شده است در تماس بوده‌ایم.

لوله گالوانیزه نیز به دلیل توانایی مقاومت در برابر نیروهای خورنده و زنگ‌زدگی، در آبیاری و سایر روش‌های ذخیره آب و حمل و نقل آب در فضای باز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معرفی ورق گالوانیزه سرد

برای اینکه تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم را بهتر درک کنیم، باید با ورق گالوانیزه سرد و فرآیند آن نیز آشنا شویم؛ بنابراین، ورق گالوانیزه سرد چیست؟ الکتروگالوانیزه یا همان گالوانیزه سرد، فرآیندی است که برای محافظت از فولاد در برابر خوردگی استفاده می‌شود. طی این فرآیند، لایه‌ای از روی را به سطح فولاد می‌چسبانند تا از زنگ زدگی و خوردگی آن جلوگیری کنند. روی نسبت به خوردگی بسیار مقاوم است، بنابراین این روش می‌تواند به خوبی از ورق فولادی محافظت کند.

در این فرآیند، از یک آنُد روی (Zinc Anode) استفاده می‌شود که در محلول روی و نمک معلق است. برای انجام گالوانیزاسیون، باید جریان برق به این محلول راه یابد که از طریق وصل کردن سمت مثبت منبع برق به آنُد و سمت منفی آن به فولاد انجام می‌گیرد. با اتصال منبع برق به این روش، یون‌های روی که توسط آنُد بار مثبت دارند، به سمت فولاد که دارای بار منفی است جذب می‌شوند.

این فرآیند به عنوان روشی جهت جلوگیری از خوردگی برای انواع محصولات صنعتی استفاده می‌شود. میخ، پیچ، سیم و لوله‌های گالوانیزه نمونه‌های رایج محصولاتی هستند که به روش گالوانیزه سرد پوشانده می‌شوند. علاوه بر این، صنعت خودرو از فرآیند الکتروگالوانیزه برای محافظت از پانل‌های بدنه، قاب‌ها و سایر اجزای خودروها استفاده زیادی می‌کند.

با افزودن اجزای شیمیایی به محلول روی و نمک مورد استفاده در فرآیند گالوانیزه سرد، می‌توان مزایای بیشتری به دست آورد. سازندگان خودرو معمولا از تکنیکی به نام فسفاته کردن برای بهبود چسبندگی سطحی رنگ به قطعات الکتروگالوانیزه استفاده می‌کنند. با افزودن نمک‌های فسفات یا سایر مواد شیمیایی به محلول الکتروگالوانیزه، مزایای مختلفی مانند بهبود چسبندگی رنگ می‌توانند به صورت طولانی مدت روی ورق فولادی بمانند زیرا مواد شیمیایی در لایه روی تعبیه شده‌اند.

پوشش گالوانیزه سرد در چه جاهایی کاربرد دارد؟

قبل از پرداختن به تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم، بیایید با کاربردهای گالوانیزه سرد نیز آشنا شویم. استفاده از فرآیند الکتروگالوانیزاسیون جهت ایجاد یک لایه ضد خوردگی برای محصولاتی که در معرض شرایط آب و هوایی یا عناصر خورنده قرار می‌گیرند، بسیار رایج است. محصولات ساخته‌شده با ورق فولادی الکتروگالوانیزه در مقایسه با محصول مشابهی که از فولاد معمولی ساخته می‌شود، عمر بسیار طولانی‌تری دارند و دچار زنگ‌زدگی نمی‌شوند. از نرده‌های سیمی و دروازه‌های فولادی گرفته تا تابلوهای بزرگراه‌ها و لوازم خانگی، ورق‌های فولادی پوشانده‌شده به روش گالوانیزه سرد تقریباً در هر جایی که یک محصول فلزی با دوام طولانی مورد نیاز باشد استفاده می‌شوند.

معایب و مزایای گالوانیزه گرم و سرد

در این بخش، مزایا و معایب گالوانیزه گرم و سرد را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا تفاوت بین این دو را بهتر درک کنیم.

مزایا و معایب گالوانیزه گرم

• محافظت از فولاد در برابر خوردگی: فولاد معمولی در معرض هوا و آب زنگ می‌زند. بدون پوشش محافظ، فولاد طول عمر کوتاهی دارد و به سرعت شروع به زنگ زدن می‌کند. گالوانیزه گرم محافظت در برابر خوردگی را فراهم می‌سازد زیرا فولاد را با لایه‌ای از روی می‌پوشاند که به عنوان یک مانع و محافظ عمل می‌کند. با گذشت زمان، روی از نظر شیمیایی با محیط واکنش نشان می‌دهد و یک لایه سوم به نام پتینه روی را تشکیل می‌دهد که محافظت بیشتری برای فولاد به ارمغان می‌آورد.
• پوشش کامل فولاد حتی در لبه‌ها و گوشه‌ها: این مورد یک تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم است. در طول فرآیند گالوانیزه گرم، هنگامی که فولاد در حوضچه‌ای از روی مذاب فرو می‌رود، کل سطح آن از جمله گوشه‌ها، لبه‌ها و قسمت‌های داخلی توخالی، با یک پوشش یکنواخت با ضخامت مساوی پوشانده می‌شوند.
• فرآیند سریع و کارآمد: یکی از راه‌های محافظت از فولاد، پوشاندن آن با لایه‌های متعدد رنگ است. این فرآیند سرعت بالایی ندارد، زیرا رنگ برای خشک شدن و سفت شدن نیازمند زمان است. در مقایسه با این روش، فرآیند گالوانیزه گرم در عرض چند دقیقه اتفاق می‌افتد. به محض اینکه فولاد را از حوضچه گالوانیزه خارج می‌کنند، روی سفت می‌شود.
• بسیار مقرون‌به‌صرفه و سازگار با محیط زیست: روکش گالوانیزه گرم به فولاد عمر طولانی و دوام بالایی می‌دهد که تا چندین دهه ادامه دارد. علاوه بر این، روکش گالوانیزه نیاز به تعمیر و نگهداری نخواهد داشت که هزینه‌ها و انتشار کربن را کاهش می‌دهد. خود فرآیند گالوانیزه گرم نیز سازگار با محیط زیست است.
• امکان بازیافت و استفاده مجدد: هنگامی که یک سازه گالوانیزه – مانند خانه یا حصار – به پایان عمر خود می‌رسد، می‌توان آن را ذوب کرده، تغییر کاربری داده و به طور مکرر بدون از دست دادن کیفیت مورد استفاده قرار داد.

در رابطه با معایب گالوانیزه گرم نیز باید گفت که کیفیت و چسبندگی این پوشش، تا حد زیادی به پارامترهایی مثل درصد خلوص روی و عناصر آلیاژی موجود در آن و همچنین آماده‌سازی سطح ورق فولادی وابسته است.

مزایا و معایب گالوانیزه سرد

• افزایش مقاومت فولاد در برابر خوردگی: بهترین جنبه گالوانیزه سرد، محافظت از اجزای فلزی در برابر فرآیند اکسیداسیون است. از این نظر تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم وجود ندارد.
• افزایش دوام فولاد: هنگامی که از محصولات فولادی در برابر اکسیداسیون محافظت می‌شود، این محصولات می‌توانند دوام بیشتری داشته باشند. به عبارت ساده، الکتروگالوانیزاسیون دوام را به محصولات فولادی می‌بخشد.
• قابلیت اطمینان و استاندارد بودن: وقتی محصولات فولادی بادوام باشند و در برابر زنگ‌زدگی مقاومت نشان دهند، قابلیت اطمینان بالایی دارند. می‌توانید بدون نگرانی از این محصولات برای مدت طولانی استفاده کنید. لایه روی از سایش، خراش و آسیب‌های دیگر فولاد جلوگیری می‌کند. چنین محصولاتی نیاز به نگهداری کمتری نیز دارند.
• بهبود کارایی فولاد: لایه روی از سطوح فولادی زیرین در برابر زنگ‌زدگی یا خوردگی محافظت می‌کند. هدف آن افزایش کارایی فولاد است.
• هزینه نگهداری کم: هنگامی که زنگ‌زدگی و خوردگی وجود نداشته باشد، فولاد به نگهداری و تعمیر کمتری نیاز خواهد داشت.

در رابطه با معایب روش گالوانیزه سرد نیز باید گفت که پوشش ایجادشده از طریق این روش در مقایسه با گالوانیزه گرم بسیار نازک بوده و ممکن است زودتر از بین برود.

تفاوت ورق گالوانیزه تولیدی به روش گرم و سرد

اکنون که با روش گالوانیزه گرم و سرد آشنایی کامل پیدا کردیم، می‌توانیم به تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا تفاوت این دو را بررسی کنیم:

• تفاوت در فرآيند و اصول: گالوانیزه گرم شامل فرو بردن فولاد در مذاب برای ایجاد پوشش روی آن است. گالوانیزه سرد از اصول الکتروشیمیایی برای جلوگیری از خوردگی استفاده می‌کند.
• تفاوت در مقاومت در برابر خوردگی: پوشش گالوانیزه گرم یکنواخت، با چسبندگی قوی و عمر طولانی است. از سوی دیگر گالوانیزه سرد، شامل آبکاری یک لایه روی سطح فولاد بوده و راحت‌تر از پوشش ایجادشده در اثر گالوانیزه گرم از بین می‌رود؛ بنابراین، گالوانیزه گرم نسبت به گالوانیزه سرد در برابر خوردگی مقاوم‌تر است.
• تفاوت در قیمت و کاربردی بودن: گالوانیزه سرد فقط از یک طرف آبکاری می‌شود و گالوانیزه گرم تمام قسمت‌های فولاد را می‌پوشاند. لایه گالوانیزه گرم به طور کلی ضخیم‌تر از گالوانیزه سرد است، بنابراین این روش قیمت و هزینه بالاتری نسبت به گالوانیزه سرد دارد. اگرچه گالوانیزه سرد ارزان‌تر از گالوانیزه گرم است، گالوانیزه گرم روش کاربردی‌تری به شمار می‌رود.
• تفاوت ظاهری: ظاهر گالوانیزه گرم مانند گالوانیزه سرد ظریف و درخشان نیست و روکش یکنواختی ایجاد می‌کند. از نظر ضخامت لایه روی، مواد گالوانیزه گرم ضخیم‌تر و گالوانیزه سرد نازک‌تر است.
• تفاوت در کاربرد: گالوانیزه گرم برای جلوگیری از زنگ‌زدگی طولانی‌مدت قطعات فولادی برای کار در فضای باز مناسب‌تر است؛ از جمله برج‌های برق، نرده‌های بزرگراه، بست‌های بزرگ و سایر قطعات؛ اما گالوانیزه سرد بیشتر برای جلوگیری از زنگ‌زدگی قطعات داخلی مانند بست‌های کوچک به کار می‌رود.

سخن پایانی

در این مقاله به تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم پرداختیم. فولاد گالوانیزه نوعی ورق فولادی است که با یک لایه روی که از آن در برابر نفوذ رطوبت و قرار گرفتن در معرض هوا محافظت می‌کند، پوشانده می‌شود. ضخامت پوشش محافظ ممکن است بسته به کاربرد ورق فولادی و همچنین میزان رطوبت مورد انتظار محیط متفاوت باشد. به طور کلی و با در نظر گرفتن تفاوت‌های موجود بین گالوانیزه سرد و گرم، می‌توان نتیجه گرفت که ورق گالوانیزه گرم نسبت به گالوانیزه سرد دوام و طول عمر بیشتری داشته و برای قطعاتی که باید در فضای خارجی قرار گیرند بسیار مناسب است. جهت خرید ورق‌های گالوانیزه و استعلام قیمت آن‌ها می‌توانید به سایت مهر استیل مراجعه فرمایید.

سوالات متداول

ضخامت ورق‌های گالوانیزه سرد و گرم به چه صورت است؟

ورق‌های گالوانیزه سرد نسبت به گالوانیزه گرم، ضخامت کمتری دارند. همچنین در روش گالوانیزه سرد برخلاف گالوانیزه گرم، امکان کنترل ضخامت وجود دارد.

دوام ورق گالوانیزه سرد بیشتر است یا گرم؟

ورق گالوانیزه گرم به دلیل مستحکم‌تر بودن پیوند بین فولاد و روی، دوام و عمر بیشتری دارد و سطح آن دیرتر خراشیده می‌شود.

ورق گالوانیزه سرد و گرم از نظر شکل ظاهری با هم چه تفاوتی دارند؟‌

ورق گالوانیزه سرد ظاهری براق و درخشان دارد، در حالی که ورق گالوانیزه گرم مات و کدر است.