در صنعت ساختمان‌سازی (بخصوص برای ساخت سازه‌های فلزی) و ماشین‌سازی از مواد و مصالح مختلفی استفاده میشود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، پروفیل نام دارد. پروفیل در واقع یک مقطع توخالی فلزی است که برای استحکام بخشیدن به سازه به کار می‌رود و در انواع مختلفی تولید میشود. به طور کلی میتوان پروفیل‌ها را به دو گروه صنعتی و ساختمانی تقسیم‌بندی کرد که هرکدام طیف گسترده‌ای از پروفیل‌ها را در بر می‌گیرند. این مقاطع فلزی پرکاربرد همچنین بر اساس باز یا بسته بودن و شکل ظاهری (مربع یا مستطیل) انواع مختلفی دارند. یکی از پرکاربردترین انواع پروفیل، قوطی آهنی یا پروفیل قوطی است که با استفاده از ورقهای فولادی تولید میشود. در ادامه با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که قوطی آهن چیست و در کجا به کار می‌رود.
برای دریافت قیمت قوطی آهن و مشاوره رایگان با کارشناسان ما تماس بگیرید.
مراحل تولید پروفیل قوطی
پروفیل (Profile) در لغت به معنای ثبات یک مقطع در طول مشخص و معین است و برای اشاره به تجهیزاتی استفاده میشود که در ساخت لوله، پنجره، در، نمای ساختمان و قاب پنجره‌ها کاربرد دارند. جهت ساخت پروفیل قوطی، از ورقهای فولادی (با ترکیب سیلیس، کربن، گوگرد، فسفر و منگنز) استفاده میشود. ابتدا این ورق‌ها را در دستگاه‌های مخصوصی وارد می‌کنند تا به عرض تعریف شده برسند؛ سپس نوارها بسته به روش مورد استفاده، درون دستگاه‌های مخصوصی قرار می‌گیرند تا محصول نهایی که همان پروفیل است به شکل جعبه‌های چهارگوش تولید شود. در نهایت، این جعبه‌ها را با استفاده از دستگاه به طول‌های مشخصی برش میدهند.
قوطی پروفیل را میتوان به دو روش مستقیم و غیرمستقیم تولید کرد. در ادامه بررسی می‌کنیم که روش تولید قوطی آهن چیست:
روش مستقیم
پروفیل تولید شده به روش مستقیم، کیفیت بالایی دارد و به همین دلیل نزد متخصصین و مهندسان از محبوبیت بالایی برخوردار است. در این روش، نوارها به طور مستقیم از بین قالب‌های بالا و پایین عبور کرده و به تدریج محصول نهایی یعنی پروفیل شکل می‌گیرد.
روش غیرمستقیم
اما روش غیرمستقیم تولید قوطی آهن چیست؟ در این روش، قسمت اولیه ماشین به روش‌های مختلفی از جمله شکل‌دهی لبه‌ای، شکل‌دهی مرکزی یا شکل‌دهی از طریق شعاع، نوار را به لوله تبدیل می‌کند. سپس در قسمت سایزینگ، لوله به شکل مورد نظر درمی‌آید یا پس از برش، سایر دستگاه‌ها به آن شکل میدهند.
بررسی انواع قوطی پروفیل بر اساس جنس و کاربرد آن‌ها
تا اینجا بررسی کردیم که قوطی آهن چیست و به چه روش‌هایی تولید میشود؛ اما قوطی پروفیل انواع دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:
- قوطی آهنی: به دلیل کاهش یا افزایش ضخامت قوطی، در انواع سبک و سنگین با طول‌های ۶ و ۱۲ متر تولید و به بازار عرضه میشود. در ادامه این نوع قوطی پروفیل را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
- قوطی آلومینیومی: در صنعت ساختمان‌سازی بخصوص برای ساخت درب و پنجره‌های سبک کاربرد زیادی دارد. این نوع قوطی به جلوگیری از هدر رفت انرژی و صرفه‌جویی در آن کمک می‌کند.
- قوطی کامپوزیتی (فایبرگلاس): در ساخت نردبان، تکیه‌گاه سازه‌ها، پایه انواع تابلو، هندریل، فنس، پلکان، خرپا، کراس آرم و غیره کاربرد دارد و مزایایی مثل استحکام بالا، وزن پایین، مقاومت بالا در برابر خوردگی و مواد شیمیایی، عایق الکتریکی و مونتاژ و نصب آسان را در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهد.
- قوطی استیل: از کاربردی‌ترین مقاطع فولادی ضدزنگ بوده که در دو گرید ۲۰۱ (مناسب برای تولید میز کار، قاب در و پنجره، قفسه یا نمای ساختمان) و ۳۰۴ (مناسب برای ساخت دستگاه‌های در ارتباط با مواد غذایی استریلیزه و کارخانه‌های تولید لبنیات) تولید میشود.
- قوطی گالوانیزه: این نوع قوطی از فولاد کربنی ساخته شده و سطح آن با فلز روی پوشانده میشود. برای ساخت درب و پنجره، صنایع کشاورزی و گلخانه‌ها و از همه مهم‌تر در مناطقی که احتمال زنگ‌زدگی در آن‌ها زیاد است، کاربرد دارد.
انواع پروفیل قوطی آهن بر اساس وزن کدام است؟
اکنون که با انواع قوطیهای پروفیل آشنا شدیم، می‌توانیم بررسی کنیم که انواع قوطی آهن چیست. این نوع پروفیل بر اساس ضخامت به دو دسته سبک و سنگین تقسیم میشود که در ادامه به هر یک خواهیم پرداخت:
قوطی آهن سبک
این نوع قوطی که به آن پروفیل مبلی نیز می‌گویند، از ورق روغنی یا ورق نورد سرد با ضخامت کمتر از ۲ میلی‌متر تولید میشود. تولید آن تحت دو استاندارد DIN2394 و EN10219-2 انجام می‌گیرد و دارای ویژگی‌هایی از جمله کیفیت عالی سطح، دقت در ساخت قطر و ضخامت، ظرافت بالا، فرم‌پذیری، تنوع در وزن و قابلیت آب‌کاری است. کاربرد قوطی آهن مبلی را میتوان در خودروسازی، ساخت دوچرخه، ساخت لوازم خانگی، مبلمان و صندلی مشاهده کرد.
قوطی آهن سنگین
اما نوع سنگین قوطی آهن چیست؟ این قوطی از ورق سیاه با ضخامت حداقل ۲ میلی‌متر ساخته میشود و ویژگی‌هایی از جمله پایداری پیچشی و خمشی، جوش‌پذیری، سختی سطحی و قیمت مقرون به صرفه دارد. قوطی آهن سنگین را میتوان به دو دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- قوطی ستونی صنعتی: دارای قطر بیش از ۶ میلی‌متر؛ مناسب برای سوله‌سازی، ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی، صنایع نظامی، عمران و ساختمان‌سازی، خودروسازی و ساخت پل و برج‌های فلزی.
- قوطی ستونی ساختمانی: این نوع پروفیل معمولاً شکل مربعی با ابعاد ۱۰۰-۱۴۰ میلی‌متر و ضخامت ۲-۶ میلی‌متر دارد. در ستون ساختمان، لوازم پزشکی، تابلوهای تبلیغاتی و ساخت اسکلت‌های فلزی بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آیا قوطی پروفیل در سازه‌های فولادی قابل استفاده است؟
یکی از مزایای قوطی آهنی این است که میتوان از آن در سازه‌های فولادی و فلزی نیز استفاده کرد. برعکس سازه‌های بتنی که در آن‌ها نمی‌توان مقاطع توخالی را به کار برد، این مقاطع در سازه‌های فولادی برای ایجاد ممان اینرسی بالا نسبت به هر دو محور و جهت کاربرد دارند. بخصوص زمانی که سازه در هر دو جهت اتصال گیردار است و قاب خمشی داریم، استفاده از قوطی آهنی توصیه میشود.
استفاده از قوطی در ساختمان چند طبقه محدودیت دارد؟
اکنون می‌دانیم که قوطی آهن چیست، اما آیا میتوان از آن در ساختمان چند طبقه استفاده کرد؟ استفاده از قوطی آهنی برای ستون تنها برای ساختمان‌های یک طبقه کاربرد داشته و در ساختمان‌های چند طبقه نمی‌توان از آن استفاده کرد. دلیلش هم این است که در محل اتصال تیر به ستون باید داخل مقطع ستون از طریق ورق پیوستگی یا ورق مضاعف تقویت شود که این کار را در مقطع قوطی نمی‌توان انجام داد؛ زیرا به داخل آن دسترسی نداریم.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که قوطی آهن چیست و چه کاربردهایی در صنایع مختلف دارد. پروفیل یک مقطع فولادی توخالی است که میتواند باز یا بسته باشد و در اشکال مختلف و از متریال‌های متنوعی تولید میشود. به کارگیری پروفیل در ساختمان‌سازی مزایایی از جمله صرفه‌جویی در هزینه پروژه، افزایش دوام سازه، کاهش وزن کلی ساختمان و کاهش آسیب به محیط زیست (به دلیل عدم استفاده از چوب) را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد. برای اطلاع از قیمت تیرآهن می توانید به سایت مهراستیل مراجعه کنید.
سوالات متداول
ساخت اسکلت ساختمان با قوطی آهنی چگونه انجام میشود؟
اسکلت فلزی ساختمان یک سازه متشکل از ستونهای عمودی و افقی است که با هم شبکههای مستطیلی شکلی را تشکیل میدهند. قوطی آهنی میتواند جایگزین برخی بخشهای اسکلت فلزی باشد.
چگونه میتوان ستون فولادی قوطی را مقاومتر کرد؟
برای تقویت ستونهای قوطی فولادی میتوان از الیاف FRP، ورقهای پوششی، ورقهای سختکننده، ورقهای تقویتی و روکش FRP استفاده کرد.
قوطیهای پروفیل در چه شکلهایی موجود هستند؟
این قوطیها در شکل S، L، H، C و T تولید و به بازار عرضه میشوند که هرکدام ویژگیهای متفاوتی دارند.
