در صنعت ساخت‌وساز مصالح مختلفی استفاده میشود که هر کدام کاربرد متفاوتی داشته و قسمتی از ساختمان را تشکیل می‌دهند. درصورتی‌که به‌عنوان یک مبتدی در زمینه ساختمان‌سازی فعالیت می‌کنید، شاید برایتان سوال باشد که نبشی چیست و چه کاربردهایی دارد؛ نبشی از مهمترین مصالح ساختمانی است که به صورت تنها و مرکب در ساخت‌وساز استفاده میشود. این پروفیل سطح مقطعی به صورت دو ضلع عمود برهم دارد و با دو مشخصه ضخامت و اندازه بال در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این مصالح با توجه به کاربرد و نوع سازه خود در انواع گوناگونی ساخته میشود، توجه داشته باشید که انواع مختلف آن از نظر استقامت مناسب بوده و بر اساس کاربرد در سایزهای متفاوتی تولید می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با این پروفیل، ما را در ادامه همراهی کنید.
انواع نبشی کدام اند؟
برای تولید نبشی شرکت‌ها و کارخانه‌های مختلف از مواد اولیه و درصد متفاوتی از عناصر استفاده میکنند که این موارد تأثیر بسیار زیادی در استحکام و مقاومت نبشیها دارد. از این‌رو لازم است اطلاعاتی جامع در مورد انواع مختلف این پروفیل‌های فولادی داشته باشید تا انتخابتان متناسب با نیازهایتان باشد. نبشیها در طول‌های 6 و 12 متری موجود بوده و نسبت به ضخامت و نوعشان دارای دسته‌بندی‌های متفاوتی هستند. ساختار متفاوت این مصالح باعث شده است تا استحکام آن نسبت به آهنی که به شکل ورقهای است، بیشتر باشد.
انواع نبشی از نظر روش ساخت
این پروفیل‌های مهم از طریق دو فرآیند گوناگون تولید می‌شوند، هر کدام از روش‌ها باعث تفاوت در استحکام و کاربرد آن‌ها میشود، در زیر این دو روش معمول را با جزئیات بررسی کرده‌ایم:
فابریک
در این روش قالب‌های مناسب را برای تولید، ایجاد کرده و بر اساس فرآیند نورد گرم، مواد که به صورت مذاب وجود دارند، به شکل نبشی خارج شده و سرد می‌شوند تا انواع نبشی به روشی فابریک تولید شده و در بازار عرضه شوند.
پرسی
برخی از نبشیها به روش پرسی تولید می‌شوند، بدین صورت که ورقهای فولادی را از قسمت وسط خم میکنند و به آن شکل داده و سپس تبدیل به نبشی میکنند. به دلیل انجام فرآیندهایی بر روی ورقهای فولادی، این روش را با عنوان پرسی می‌شناسند.
انواع نبشی از نظر شکل ظاهری
این پروفیل‌ها از نظر ظاهری تفاوت‌های خاصی دارند، به این صورت که به دو بخش مهم نبشی V و عمودی تقسیم می‌شوند و هر کدام کاربرد منحصربه‌فردی دارند.
نبشی عمودی
زمانی که مقاطع نبشی یا زاویه بین بال‌ها 90 درجه باشد، نبشی را عمودی و یا L شکل (به دلیل شکل ظاهری به حرف L لاتین) مینامند، بد نیست بدانید که اکثر نبشیها به این صورت ساخته می‌شوند
نبشی V شکل
نبشی‌هایی که با زاویه‌ای کم‌تر از 90 درجه ساخته می‌شوند، نبشی‌های V شکل می‌گویند. دلیل این نام‌گذاری شباهت حرف V لاتین به این نبشی است. این زاویه می‌تواند متناسب با کاربرد آن متفاوت باشد.
انواع نبشی از نظر اندازه بال ها
نبشیها را از نظر اندازه بال‌ها متفاوت می‌سازند. بال‌ها ضلع‌ها یا مقاطع کناری نبشی هستند و از نظر ویژگی به دو گروه بال مساوی و بال نامساوی تقسیم می‌شوند، در زیر این دو نوع را به صورت کاملی توضیح داده‌ایم:
بال مساوی
دلیل نام‌گذاری این نبشیها بال‌های برابر و مساوی آن‌ها است، درواقع مقاطع در دو طرف نبشی هم اندازه بوده و نام‌گذاری این بال‌ها به این صورت است که حرف L انگلیسی را در کنار اندازه بال قرار می‌دهند. به‌عنوان مثال زمانی که نبشی دارای بال‌های هم اندازه 6 سانتی‌متر است، به صورت L60 ثبت میشود.
بال نامساوی
زمانی که اندازه بال‌ها با هم برابر نباشد و یکی بزرگتر از دیگری است، به عنوان بال نامساوی شناخته میشود. برای نام‌گذاری نیز از حرف L در کنار اندازه دو بال استفاده میشود. به‌عنوان مثال زمانی که یکی از بال‌ها 7 و یکی 9 سانتی‌متر است، به صورت L70*90 نوشته میشود، درواقع این نوشته اندازه بال‌ها را به صورت 70 میلی‌متر و 90 میلی‌متر نشان می‌دهد.
انواع نبشی از نظر جنس
اگر برایتان سوال باشد که یکی از مهمترین فاکتورهای تفاوت نبشی چیست، می‌توانیم به جنس آن‌ها اشاره کنیم، به این صورت که مواد اولیه و عناصری که در تولید نبشی به کار می‌رود، باعث ایجاد ویژگی‌هایی متفاوتی در آن میشود و به این ترتیب موارد استفاده را تغییر می‌دهد.
نبشی فولادی
نبشی‌هایی که از جنس فولاد با استحکام بی‌نظیری تولید می‌شوند و در ساختمان‌سازی کاربرد فراوانی دارند؛ از‌این‌رو این نبشیها را به‌عنوان نبشی ساختمان نیز می‌شناسیم. این جنس بیشترین کاربرد را در بین سایز جنس‌ها دارد و در صنعت‌های مختلف استفاده میشود.
موارد استفاده از این جنس، اتصال‌های مختلف در ساختمان است. به‌عنوان مثال اتصال ستون در فونداسیون و یا اتصال تیر به ستون، از نبشی فولادی در سایزهای مختلف استفاده میشود. این نبشی‌های کاربردی دارای اندازه، ضخامت و طول‌های مختلفی هستند، اما بهتر است توجه داشته باشید که به دلیل احتمال خوردگی و زنگ زدن در مکان‌هایی که به صورت مداوم در برخورد با رطوبت و آب هستند، استفاده از نبشی‌های فولادی مناسب نیست.
جنس استیل
انواع نبشی فلزی از نظر عناصر سازنده و جنس می‌تواند استیل باشند. برخی از افراد این نبشی را با نام فولاد زنگ نزن نیز می‌شناسند. در مواردی که احتمال آسیب به نبشی‌های فولادی وجود دارد، از نبشی استیل استفاده میکنند. به‌عنوان مثال در سازههای دریایی که به صورت مداوم در معرض آب یا رطوبت هستند و یا سازه‌هایی که احتمال برخورد با مواد خورنده در آن‌ها دیده میشود، بهتر است از نبشی‌های استیل استفاده شود.
این نبشیها دارای طول‌های 6 و 12 متری بوده و در دو گرید اصلی استیل 304 و L304 تولید می‌شوند. این نبشی‌های فوق‌العاده به دلیل مواد سازنده خاص خود، از مقاومت و استحکام بی‌نظیری برخوردار هستند، از این‌رو می‌توانند در برابر اعمال نیروهای خارجی و همچنین سایش نیز مقاومت خوبی را از خود نشان دهند. از دیگر قابلیت‌های خاص این نبشیها می‌توان به جوشکاری و ماشین‌کاری اشاره کرد.
نبشی گالوانیزه
زمانی که بر روی نبشی‌های فولادی روکشی از جنس روی قرار داده میشود، آن را نبشی گالوانیزه مینامند. این کار را برای ایجاد مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی انجام می‌دهند. بد نیست بدانید که در مواقعی که احتمال ترک‌خوردگی نبشی وجود دارد نیز از این نوع نبشی استفاده میکنند.
کاربرد انواع نبشی
نبشیها کاربرد گسترده‌ای در سازههای فلزی دارند که متناسب با سلیقه و تشخیص مهندسین از نبشی به صورت لقمه (خورد شده) و یا شاخه در سازه استفاده میشود. از نبشی‌هایی که دارای سایز 50 تا 150 میلی‌متر هستند، برای اتصال تیر آهن‌ها به بیم‌های باربر، پل‌ها به ستون‌ها، ستون‌ها به صفحات در فوندانسیون در صنایع و ساخت‌وساز استفاده میشود. همچنین از مهمترین کاربرد آن می‌توان به ساخت خرپا و ستون اشاره کرد.
از دیگر کاربردهای این مصالح ساختمانی سازههای مرتبط به آسانسورها است. انواع مختلف نبشی را در سقف‌های کرومیت نیز به کار می‌برند. در زیر کاربرد نبشی های مختلف را با جزئیات آورده‌ایم:
نبشی t316
از زیرشاخه‌های نبشی می‌توان به این مورد اشاره کرد که دارای مقاومت بالا بوده و در سازه‌هایی مانند کشتی‌سازی و صنایع نفت استفاده میشود. این نوع نبشی به دلیل مقاومت بالایی که در برابر دما دارد، در صنایع غذایی نیز به کار می‌رود.
نبشی A36
این مدل نبشی، زیرشاخه نبشی فولاد است، اما تفاوت آن با نبشی‌های فولادی میزان کم کربن به کار رفته بوده و این امر خاصیت شکل‌پذیری آن را به صورت قابل توجهی بالا می‌برد. به همین منظور برای کارهایی که نیاز به برشکاری و شکل‌پذیری بالا دارند (مانند صنعت خودروسازی)، استفاده می‌شوند.
سایز و ابعاد نبشی
سایزبندی نبشی را بر اساس جدول اشتال بیان میکنند. در صورتی که نبشیها دارای بال مساوی باشند، ضخامت آن‌ها از 3 تا 28 میلی‌متری متغیر است و در صورتی که نبشیها دارای بال نامساوی باشند، بین 3 تا 16 میلی‌متر متغیر خواهند بود. اگر بخواهیم اندازه بال را در انواع نبشی ها عنوان کنیم، در نبشی‌هایی با بال مساوی اندازه بین 20 تا 250 میلی‌متر متغیر بوده و در نبشی‌هایی با بال مساوی بین 20 تا 200 میلی‌متر. بد نیست بدانید که اندازه بال‌ها و ضخامت نبشی کاملا متناسب است.
جمع‌بندی
در پاسخ به سوال «نبشی چیست» می‌توان گفت که پروفیلی با سطح مقطع عمود بر هم که در برخی موارد زاویه‌ای 90 درجه نداشته و در انواع مختلف و جنس‌های گوناگون تولید میشود. جنس فولادی آن استحکام منحصربه‌فردی را ارائه می‌دهد ولی در مقابل رطوبت دچار زنگ‌زدگی میشود، به همین دلیل روکشی از جنس مسی روی آن قرار می‌دهند.از جنس‌های دیگری که کاربرد زیادی در ساخت‌وساز دارد، استیل و نبشی سبک است که صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نبشیها از نظر روش ساخت و همچنین شکل ظاهری نیز در انواع مختلفی تولید شده و کاربردهای متفاوتی را در اختیار مهندسان و معماران قرار می‌دهند. برای انتخاب بهترین نوع نبشی با کارشناسان مهر استیل در ارتباط باشید.
سوالات متداول
✅نبشی لقمه چیست؟
زمانی که نبشیها را با استفاده از دستگاه گیوتین به اندازههای کوچکتری برش داده و در اندازههای مختلف استفاده میکنند، آن را نبشی لقمه مینامند.
✅کاربردهای نبشی را بیان کنید؟
نبشیها جهت استحکام و تقویت سازهها و همچنین ایجاد تکیهگاه در بخشهای مختلف به کار میروند. این مصالح در ساخت تجهیزات، سازههای خرپایی، اتصال ستون در پل و سد، دکل انتقال نیرو و… به کار میروند.
✅نبشی به چه چیزی گفته میشود؟
از مهمترین مصالح فلزی بوده که با روی هم قرار دادن دو بال یا مقطع فلزی ایجاد میشود، این ساختار باعث افزایش استحکام در واحد طول میشود.
