امروزه صنعت ساخت و ساز در مقایسه با گذشته که از متریال ابتدایی و نه چندان مستحکم استفاده میشود، پیشرفت زیادی کرده و یکی از نتایج این پیشرفت، استفاده از میلگرد در بتن است. یکی از مهمترین نقشها در ساختمانسازی را میلگرد بر عهده دارد و بدون آن، بتن نمیتواند به تنهایی از استحکام کافی برخوردار باشد؛ بنابراین، میتوان مهمترین نقش میلگرد را تقویت استحکام بتن و مقاومت سازه بتنی دانست؛ اما آیا میدانستید میلگرد انواع مختلفی دارد که برخی از آنها در صنعت نیز به کار میروند؟ برای بررسی این موضوع، باید با انواع میلگرد و تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 بیشتر آشنا شویم.
در ادامه این راهنما ضمن آشنایی بیشتر با چیستی میلگرد، به شرح تفاوت انواع مختلف و کارایی هر یک از آنها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
برای دریافت قیمت میلگرد و مشاوره رایگان، و همچنین قیمت میلگرد آجدار، قیمت میلگرد ساده با کارشناسان ما تماس بگیرید.
میلگرد چیست و چه کاربردی دارد؟
همه ما نام میلگرد را شنیدهایم و میدانیم مقطعی فولادی است که به عنوان یکی از مصالح اصلی برای ساخت سازههای بتنی به کار میرود و با افزایش قیمت آن، هزینه ساخت و ساز نیز افزایش مییابد؛ اما کاربرد اصلی این مقطع چیست و چگونه به جلوگیری از خسارتهای جانی و مالی سنگین کمک میکند؟
برای رسیدن به پاسخ این سوال، بیایید با خواص بتن بیشتر آشنا شویم. بتن یکی از قویترین و مستحکمترین مصالح به شمار میرود که در برابر نیروهای فشاری، مقاومتی باورنکردنی دارد. این ماده به قدری قوی است که برای شکستن آن نیروی بسیار زیادی لازم خواهد بود؛ اما در کنار تمامی این مزایا، بتن یک نقطه ضعف بزرگ دارد: مقاومت آن در برابر نیروهای کششی و چرخشی کم است؛ اینجا است که میلگرد به کمک آن میآید.
قرار دادن میلگرد در بتن باعث میشود که سازه در برابر نیروی کششی مقاومت بیشتری پیدا کند و به طور کلی، بتن تقویت شود. اکنون شاید بپرسید چرا تقویت نیروی کششی مهم است؟ زیرا مقاومت کششی به محافظت از سازه در برابر زلزله کمک میکند. در زمان وقوع زلزله، وجود میلگرد داخل بتن باعث جلوگیری از شکستن و ترک خوردن آن میشود؛ بنابراین، میلگرد مانند محافظ یک سازه به شمار میرود و امنیت ساکنین را تأمین میکند.
اما این تنها کاربرد میلگرد نیست، میلگرد نوع دیگری نیز دارد که به عنوان متریال اصلی برای ساخت محصولاتی مانند پیچ و مهره به کار میرود. انواع میلگردها با عنوان A1، A2، A3 و A4 نامگذاری میشوند که در ادامه به تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 خواهیم پرداخت.
معرفی انواع میلگرد
میلگرد را بر اساس عوامل مختلفی میتوان گروهبندی کرد که یکی از آنها، استاندارد ساخت است. در ایران از استاندارد روسی استفاده میشود که طبق آن میتوان میلگردها را در چهار دسته A1، A2، A3 و A4 قرار داد. به طور کلی، میلگرد A1 همان میلگرد ساده است که آج ندارد و برای کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما میلگردهای A2، A3 و A4 انواع آجدار میلگرد هستند که در ساختمانسازی به کار میروند. در ادامه به خواص و کاربردهای هر یک بیشتر خواهیم پرداخت:
میلگرد A1
میلگرد A1 همان میلگرد ساده است که هیچ آجی روی سطح آن دیده نمیشود. ترکیب شیمیایی این نوع میلگرد شامل ۲۴ درصد کربن و ۶۰ درصد سیلیسیوم بوده که آن را نسبت به سایر انواع میلگرد نرمتر میکند و مقاومت کششی آن را کاهش میدهد. این میلگرد به عنوان میلگرد نرم و صاف شناخته میشود و برای آهنگری و جوشکاری مناسب است. وجود کربن کم در میلگرد A1، آن را به گزینهای ایدهآل برای جوشکاری تبدیل میکند اما از نظر سختی در گروه میلگردهای نرم قرار میگیرد. این اصلیترین تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 است.
میلگرد A2
این میلگرد روی سطح خود دارای آجهایی به شکل مارپیچ بوده که از ابتدا تا انتهای آن ادامه پیدا میکنند. به همین دلیل، میلگرد A2 را با نام میلگرد با آج مارپیچ ساده نیز میشناسند. این میلگرد نیمهخشک (ترد) و نیمه نرم بوده و در استاندارد ۳۱۳۲ ملی ایران، با نام میلگرد آج 340 نیز شناخته میشود. میلگرد A2 در ساختمانسازی سبک و تولید خاموت مورد استفاده قرار میگیرد.
میلگرد A3
آج این نوع میلگرد به شکل جناقی بوده و تنش جاری و تنش گسیختگی آن نسبت به موردهای قبلی که معرفی کردیم بیشتر است. از این رو، میلگرد A3 یک میلگرد خشک و ترد محسوب میشود که برای عملیات ساختمانی کاملاً مناسب است. از میلگرد A3 نمیتوان برای آهنگری و تغییر شکلهای فراوان با زوایای تند استفاده کرد و همچنین عملیات جوشکاری بر روی این نوع میلگرد به هیچ وجه مجاز نیست.
نوع دیگری از میلگرد آجدار با نام میلگرد A4 نیز وجود دارد که خشکتر و تُردتر از موارد قبلی بوده و به نسبت آنها بسیار جدیدتر و گرانتر است.
تفاوت میلگردهای a1 ،a2 ،a3 بر اساس شکل ظاهری
اکنون که با انواع میلگرد آشنا شدیم، نوبت به بررسی تفاوت میلگرد a1،a2 ،a3 میرسد. فرق میلگرد a1 ،a2 ،a3 را میتوان از جهت شکل ظاهری، وزن، قیمت و کاربرد بررسی کرد.
میلگرد A1 یا میلگرد ساده با بدنهای نرم، صاف و صیقلی بدون هیچ گونه آج یا برآمدگی طراحی میشود. سطح مقطع آن به صورت دایرهای نسبتاً منظم بوده و طول آن به نسبت قطرش زیاد است. از سوی دیگر، میلگرد A2 روی بدنه خود دارای برآمدگیهایی به شکل مارپیچ ساده و یکدست است که از ابتدا تا انتهای میلگرد دور آن تنیده شدهاند و در هیچ قسمتی از آن قطع نمیشوند. میلگرد A3 نیز با آجهای جناقی یا هشتی شکل پوشانده شده که از جمله آجهای مارپیچی به شمار میرود؛ اما تفاوت آن با آجهای میلگرد A2 این است که آجها نسبت به محور طولی قرار گرفتهاند.
تفاوت میلگردهای a1 ،a2 ،a3 بر اساس وزن
اما تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 بر اساس وزن چیست؟ میلگردهای آجدار به دلیل وجود آج روی سطح خود، وزن بیشتری نسبت به میلگردهای ساده با سایز مشابه دارند اما تفاوت وزنی آنها بسیار اندک است. در کل میتوان گفت که میلگردهای دارای سایز یکسان در گریدهای A1، A2 و A3 تقریباً از وزنی برابر برخوردارند. برای محاسبه وزن میلگرد از استاندارد DIN و جدول اشتال استفاده میشود. پیشنهاد می کنیم برای تکمیل اطلاعات خود در مورد میلگرد، مقاله مقایسه میلگرد حرارتی و میلگرد ساده را در برنامه مطالعه خود قرار دهید.
تفاوت میلگردهای a1 ،a2 ،a3 بر اساس قیمت
میزان انعطافپذیری، آج و مقاومت کششی از جمله عواملی هستند که بر تعیین قیمت میلگردها تأثیر میگذارند. به طور کلی، قیمت میلگردهای A1، A2 و A3 با یکدیگر تفاوت چندانی ندارد. بخصوص میلگردهای A2 و A3 از لحاظ قیمتی بسیار نزدیک به هم هستند و تنها ابعاد و برند سازنده است که باعث تفاوت قیمت بین آنها میشود. هنگام تصمیمگیری برای خرید میلگرد A2 و A3، در نظر داشته باشید که میلگردهای نوع A2 نسبت به A3 بسیار نرمتر هستند و پیشنهاد میشود با توجه به کاربرد مورد نظر خود و خواص مورد نیاز، نسبت به خرید اقدام فرمایید.
کاربرد میلگرد های a1 ،a2 ،a3
مهمترین تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 در کاربرد آنها است. از آنجا که شکل ظاهری و خواص مکانیکی هر یک از انواع میلگرد با هم فرق میکند، هر کدام از آنها کاربردهای متفاوتی دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
کاربرد میلگرد A1
میلگرد A1 دارای انعطافپذیری بالایی است که آن را در رده میلگردهای نرم قرار میدهد. به همین دلیل، این نوع میلگرد بیشتر در صنعت (برای مثال جهت ساخت پیچ و مهره) کاربرد دارد. برش و خم کردن این میلگرد نیز آسان بوده و به همین دلیل در خمکاری، آهنگری و جوشکاری میتوان از آن استفاده کرد.
با توجه به اینکه میلگرد ساده فاقد آج است و امکان لغزش آن در بتن وجود دارد، در آرماتوربندی تنها میتوان از آن به عنوان دورپیچ استفاده کرد. میلگرد A1 در سقفهای تیرچه بلوک به عنوان میلگرد حرارتی نیز به کار میرود.
کاربرد میلگرد A2
میلگردهای A2 و A3 هر دو جزو میلگردهای ساختمانی به شمار میروند، اما کاربردهای متفاوتی دارند و این یک تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 است. میلگرد A2 در خاموت و مشبندی ساختمان و همچنین برای ساخت ستونها، تیرها و تیرچههای سازههای بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی هر جا که به شکلپذیری بالایی نیاز باشد، میلگرد A2 نسبت به A3 ترجیح داده میشود. عملیات جوشکاری نیز بر روی میلگرد A2 امکانپذیر بوده اما بهتر است از آن اجتناب شود.
کاربرد میلگرد A3
رایجترین کاربرد میلگرد A3 در ساختمانسازی بوده و به عنوان میلگرد طولی در بتنریزی (پیها و دیوارهای برشی) و همچنین آرماتوربندی ستونها، تیرها و فونداسیون سازه به کار میرود. قابل ذکر است که این میلگرد تُرد و شکننده بوده و شکلپذیری مناسبی ندارد؛ به همین دلیل جوشکاری بر روی آن مجاز نیست.
سخن پایانی
با گذشت زمان و پیشرفت بشر در زمینه ساختمانسازی، امروزه انواع مختلفی از مصالح و مقاطع فولادی در این صنعت به کار میروند که هر کدام خواص مکانیکی و کاربردهای خاصی دارند. یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی میلگرد است که بر اساس استاندارد ساخت، میتوان آن را به انواع A1، A2، A3 و A4 تقسیمبندی کرد.
نوع A1 همان میلگرد ساده بوده که آج ندارد و در صنعت بیشتر به کار میرود. میلگردهای A2، A3 و A4 هر سه از نوع آجدار هستند اما میلگرد A4 در ایران کاربرد چندانی ندارد و بیشترین تولیدات کارخانهها شامل میلگرد A2 و A3 میشود. با دانستن تفاوت میلگرد a1 ،a2 ،a3 و مراجعه به سایت مهراستیل میتوانید نسبت به خرید میلگرد متناسب با پروژه خود اقدام فرمایید.
سوالات متداول
مقاومت میلگرد A2 بیشتر است یا میلگرد A3؟
میلگرد A3 دارای حداقل استحکام تسلیم ۴۰۰ مگاپاسکال است. این در حالی است که مقاومت میلگرد A2 برابر با ۳۴۰ مگاپاسکال بوده و مقاومت کمتری نسبت به میلگرد A3 دارد.
تفاوت میلگردهای A1، A2 و A3 از نظر خواص مکانیکی چیست؟
این میلگردها از نظر استحکام کششی، استحکام تسلیم، ازدیاد طول نسبی، ویژگیهای خمشی، ویژگیهای خستگی و جوشپذیری با هم فرق میکنند.
عملیات خمکاری و برشکاری در کدام نوع میلگرد راحتتر است؟
میلگرد A1 یا میلگرد ساده از نظر شکلپذیری در دسته فولادهای نرم قرار میگیرد و به همین دلیل، انجام عملیات خمکاری و برشکاری روی آن راحتتر است.