اگر تا به حال با مترو رفت آمد کرده باشید، حتما ورق آجدار را دیده اید. ورقهای فلزی که بر لبه سکوهای مترو نهادینه شده است، همان ورقهای نسبتا محکمی هستند که به دلیل طرحهای برآمده شان، به ورق آجدار معروف اند. اما فرق ورق آجدار پرسی و فابریک در چیست؟ این ورقها چه مزیتی را برای ما دارند؟
در این مقاله، به دنبال بررسی ماهیت ورق آجدار، انواع آن را نام میبریم، مزایا این محصول محبوب را ذکر میکنیم، از کاربردهایی که دارد صحبت میکنیم و تمامی مواردی که قبل از خرید این ورقها باید بدانید.
به طور کلی، ورقهای آجدار، یک نوع ورق فلزی به حساب میآیند که با روش نورد گرم تولید میشوند. بر سطح آن، اشکال مختلفی مانند بادامی، دایره ای، لوزی و غیره، به شکل برجسته قرار گرفته است. این ورقها، در خیابانهای شهر بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال، پلهای هوایی، سطحهای شیب دار، سکوی متروها، سکوی بی آر تی، آسانسورها و موارد این چنینی، همگی مواردی هستند که نشان میدهد ورقهای آجدار، بسیار در زندگی روزمره ما نقش دارند. این ورق ها با ایجاد اصطکاک، مانع از سرخوردن و بروز حادثه می شوند.
اگر سری به بازار فروش آهن بزنید، متوجه میشوید که این ورق را با نامهای دیگری از جمله ورق کف سازی، ورق شطرنجی، ورق برجسته، چکر پلیت و گل ورق نیز میتوان خریداری کرد. در نظر داشته باشید که امروزه، کارخانههای زیادی در ایران (مانند فولاد مبارکه اصفهان و مجتمع فولاد گیلان) این محصول را تولید میکنند و دیگر لازم نیست برای رفع نیاز، تمام ورقها را وارد کنیم.
استفاده از ورقهای آجدار مزایای زیادی دارد:
- مقاومت در برابر لغزش، یکی از مهمترین و اصلیترین مزیتهای این ورقهای فولادین است.
- ماندگاری و طول عمر بالا، دیگر مزیتی به حساب می آید که این نوع ورق به خود اختصاص داده است.
- شکل پذیری بسیار خوب این محصول، کمک میکند تا در خمکاری و فعالیتهای این چنینی، دچار مشکل نشویم.
- شفافیت و براق بودن ورقهای آجدار، باعث شده است افراد زیادی طرفدار آن شوند.
- برای نصب ورقهای آجدار بر روی دیگر سطوح، نیاز به جوشکاری داریم. این ورقها در این زمینه هم بسیار میدرخشند؛ زیرا ممانعتی برای جوش زدن آنها به سطوح مختلف وجود ندارد.
ورق آجدار پرسی چیست؟
برای این که بهتر متوجه فرق ورق آجدار پرسی و فابریک شویم، بهتر است با هر کدام به صورت جداگانه آشنایی پیدا کنیم. به طور کلی، ورقهایی که برپایه فولاد درست میشوند را میتوان با استفاده از معیارهای مختلفی طبقه بندی کرد.
برای مثال، یکی از عمدهترین معیارها که باعث تمایز ورقهای آجدار میشود، روش تولید آنها است. تفاوت در روند تولید، باعث شده ورقهای آجدار را به دو دسته پرسی و فابریک تقسیم بندی کنیم. حال می خواهیم بدانیم ورق آجدار پرسی چیست؟
ورق آجدار پرسی، به ورقهای آجدار ساده ای گفته میشود که بر سطح آن، با استفاده از دستگاههایی مخصوص، برآمدگی و به اصطلاح چالههایی حک شده است. از آن جایی که این طرحها با استفاده از دستگاه بر روی ورق حک میشوند، در مییابیم که هر دو طرف این ورقها طرح دار هستند؛ چرا که این محصول تنها یک لایه بوده و حک کردن طرح بر یک طرف آن، منجر به شکل گرفتن طرف دیگر نیز خواهد شد.
ضخامت این ورقها، معمولا بین 2 الی 10 میلی متر و ابعادشان نیز 1000 الی 2000 میلی متر تخمین زده میشود.
این عددها نشان میدهد که ورق آجدار پرسی، از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است و توانایی حمل وزن بیشتری را نسبت به دیگر ورقهای فولادی هم نوع خود دارد.
این دسته از ورقهای فولادی، در رده ورقهای گرم یا سیاه طبقه بندی میشوند که گرید آنها ST44 و ST37 است.
ورق آجدار فابریک چیست؟
ورق فابریک، به نوعی از ورقهای آجدار گفته میشود که توسط کارخانه تولید کننده، یک لایه آج جداگانه به ورق اضافه میشود. به نوعی، می توانیم بگوییم که ورقهای فابریک، نوعی از ورقهای فولادی دو لایه هستند که بر روی یکدیگر پرس میشوند. یک طرف این محصول ساده بوده و ورق فولادی به شمار میآید که به شکل نورد گرم تولید شده است و طرف دیگر آن، دارای طرح و اشکال مختلفی میباشد.
برخلاف ورق آجدار پرسی، هر دو طرف این محصول طرح دار نیست و تنها یک سمت آن، به دلیل اضافه کردن آج، برآمده خواهد بود.
کاربرد ورق آجدار پرسی
به طور کلی، وظیفه اصلی این ورقها، جلوگیری از سرخوردن انسان یا وسیله ای است که بر روی آن قرار میگیرد؛ اما همان طور که متوجه شدیم، دو نوع ورق آجدار داریم (پرسی و فابریک) که با توجه به نوع محصول، کاربرد و استفاده آن هم منحصر به فرد خواهد بود.
بالاتر هم اشاره کردیم که ورقهای پرسی، مقاومت بسیار بیشتری نسبت به مدلهای هم نوع خود دارند. از همین رو، در مواردی که نیاز به تحمل وزن و سنگینی بیشتری داریم، استفاده از ورقهای آجدار پرسی بهترین گزینه به حساب میآید؛ زیرا برآمدگی آنها، به سادگی تخت نخواهد شد.
موارد زیر، چند نمونه از کاربردهای ورق آجدار پرسی است:
- پله برقی: لایه ای که بر روی پلههای پله برقی کشیده میشود، از جنس ورقهای آجدار پرسی است؛ چرا که استفاده از آنها، باعث میشود افراد در هنگام سوار شدن بر پله برقی سر نخورند.
- زمین پلهای عابر پیاده: از آن جایی که پلهای عابر پیاده در ارتفاع ساخته میشوند، جهت جلوگیری از سر خوردن افراد در هنگام عبور و بروز حادثه، زمین این پلها را با ورقهای آجدار پرسی میپوشانند تا مشکلی پیش نیاید. استفاده از ورق آجدار پرسی در جایی که پر از رفت و آمد است، نشان دهنده میزان مقاومت آن خواهد بود.
- سطحهای شیب دار: ممکن است برای عبور از جایی، مجبور به رد شدن از سطوح شیب دار باشید. پوشاندن سطوح شیب دار با استفاده از ورقهای آجدار فلزی پرسی، کمک میکند تا گذر از راههای صعب العبور آسان شود.
- کف ماشینهای باربر: ماشینهای باربری، به خصوص کامیونهای بزرگ، روزانه چندین وسیله مختلف با سایزهای گوناگون را بار میزنند. حتی ممکن است این وسایل بسیار گران قیمت باشند؛ از همین رو، بسیار مهم است زمین آنها به گونه ای طراحی شود که با داشتن پستی بلندیهای کوچک، مانع از زمین ریختن وسایل شود. ورقهای آجدار پرسی، بهترین گزینه برای کف پوشی این وسایل نقلیه هستند.
کاربرد ورق آجدار فابریک
ورقهای آجدار فابریک نیز نوع دیگری از ورقهای آجدار هستند. این ورق ها، در مکانهایی مورد استفاده قرار میگیرند که تحمل وزن بالا را نداشته باشند. برای مثال، مواردی که در ادامه نام میبریم، چند نمونه از کاربردهای ورق آجدار فابریک است:
- زمین یا دیوار آسانسورها: همان طور که میدانید، آسانسورها با توجه به اندازه اتاقکی که دارند، برای تحمل یک وزن مشخصی طراحی شده اند؛ از همین رو، نباید دیوارها یا سقف به گونه ای طراحی شود که وزن اتاق را بیشتر از آن چه مدنظر است بکند.
از طرفی دیگر، حفاظت و جلوگیری از سرخوردن در آسانسور هم موضوع حائز اهمیتی است. ورقهای آجدار فابریک، میتوانند گزینه بسیار مناسبی برای کف پوشی آسانسورها باشد.
- ساخت حفاظ: از دیگر کاربردهای ورق آجدار فابریک، میتوان به حفاظهایی اشاره کرد که دور تا دور زمین یا محصولی قرار میگیرد. برای محافظت از یک زمین یا محصول، نیازی به هزینههای زیاد نیست. میتوان با استفاده از ورقهای آجدار فابریک، حصاری جهت محافظت ایجاد کرد.
- دستگاههای صنعتی: امروزه، صنایع زیادی وجود دارد که در زمینههای مختلفی تولید محصول انجام میدهد. با استفاده از دستگاههای صنعتی، تمامی این محصولات سریعتر و بهتر تولید میشوند.
برای ساخت این دستگاهها، میتوان از ورقهای آجدار فابریک استفاده کرد؛ چرا که هم مقرون به صرفه اند و هم از دستگاه حفاظت میکنند. از طرفی دیگر، به دلیل سبک بودن، مانعی برای استفاده به وجود نمیآورند.
- پلههای اضطراری: هدف از تولید پلههای اضطراری، دوییدن و با عجله خارج شدن از ساختمان است. هنگامی که مشکلی برای ساختمان به وجود میآید (مانند زلزلزه یا آتش سوزی) می توانیم از این پلهها خود را به بیرون برسانیم تا در برابر آن حادثه از خود مراقبت کنیم. حال اما اگر این پلهها از استحکام کافی برخوردار نباشند، ممکن است حادثه در هنگام عبور از همان پلهها رخ دهد.
از همین رو، در هنگام ساخت پلههای اضطراری، میتوان از ورقهای آجداری استفاده کرد که مانع از سرخوردن در هنگام دوییدن شود.
- ساخت لوازم خانگی: در بعضی از لوازمهای خانگی، از ورقهای آجدار فابریکی استفاده میکنند که به دلیل سبکی، بسیار گزینه مناسبی هستند. این ورقها، باعث میشوند لوازمهای خانگی، در برابر ضربه آسیب نبینند.
تفاوت ورق آجدار پرسی و فابریک در قیمت
فرق ورق آجدار پرسی و فابریک، نه تنها در کاربرد، بلکه در قیمت هم نمایان است. قیمت ورق آجدار، به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال، وزن این ورقها یکی از اصلیترین معیارهایی است که میتوان با استفاده از آن، قیمت را تعیین کرد. سبکی و سنگینی ورقهای آجدار، باعث میشود قیمت آنها بالا یا پایین رود. مثلا، ورقهای آجدار فابریک که مقاومت و ضخامت بیشتری دارند، از قیمت بیشتری برخوردار هستند.
البته باید توجه کنیم که جنس شیارها و ورقهای فلز هم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هر چه شیارها بیشتر و مقاومتر باشد، باعث بالا رفتن کیفیت میشود که در نتیجه، قیمت نیز مسیری صعودی را طی خواهد کرد.
خرید و انتخاب ورق فلزی مناسب، بستگی دارد که آن را برای چه کاری و چه مکانی میخواهید؛ اما به طور کلی، ورقهای آجدار پرسی، به نسبت کارایی که دارند، از قیمت مناسبتر و مقرون به صرفه تری برخوردار هستند.
تفاوت ورق آجدار پرسی و فابریک در کاربرد
کمی قبل، انواع مختلفی از کاربردهای این دو ورق فلزی را نام بردیم. کاربردهای این دو محصول، معیار دیگری میباشد که باعث تمایز این دو از یکدیگر شده است. به عنوا مثال، در وسایل تزئینی و نمای ساختمانها نیز از ورقهای پرسی بهره برده میشود؛ چرا که وزن نسبتا پایینی دارد.
در سمت دیگر، ورقهای آجدار فابریک را داریم که به دلیل مقاومت نسبتا بالاتر، در مکانهایی مورد استفاده قرار میگیرد که اصطکاک بیشتری وجود دارد. شیارها و برآمدگیهای این دسته از ورقها از بین نمیرود و همین امر، منجر به ماندگاری طولانی مدت این محصول میشود.
از این توضیحات، در مییابیم که در مکانهایی با اصطکاک کمتر، میتوان از ورقهای آجدار پرسی و در مکانهایی که اصطکاک بیشتری دارند، میتوان از ورقهای آجدار فابریک استفاده کرد. علت این موضوع را می توان این گونه ذکر کرد که هر چه میزان عبور و اصطکاک بیشتر باشد، آجها زودتر خراب میشوند. از همین رو، برای جلوگیری از این اتفاق، باید گزینه ای را برگزینیم که عمر طولانی تری داشته باشد.
تفاوت قیمت ورق آجدار پرسی و فابریک چقدر است؟
عوامل زیادی هستند که در قیمت یک محصول تاثیر میگذارند. ضخامت، جنس ورق، تعداد لایههای ورق، میزان شیارها، تعداد برآمدگیها و اندازه ورق، همگی مواردی هستند که باعث بالا یا پایین رفتن قیمت ورق آجدار میشوند.
به طور کلی، ورقهای آجدار فابریک و پرسی، اختلاف قیمت خیلی زیادی ندارند؛ اما به دلیل تفاوت در کارایی، قیمتهای گوناگونی برای آنها تعیین میشود. در ادامه، لیستی از قیمتهایی که شرکت فولاد مبارکه اصفهان در رابطه با ورق آجدار اعلام کرده است را میبینیم:
- ورق آجدار پرسی – 200*100: 372000 تومان
- ورق آجدار فابریک – 250*125: 410000 تومان
- ورق آجدار پرسی – 600*150: 400000 تومان
- ورق آجدار فابریک – 600*150: 460000 تومان
- ورق آجدار وارداتی 1.5 – 200*100: 500000 تومان
- ورق آجدار وارداتی 1.8 – 200*100: 500000 تومان
روش تولید ورق آجدار فابریک
حال که با ویژگیها و مزایا این ورقها آشنا شدید، شاید برایتان جالب باشد راجع به نحوه تولید آنها هم بدانید. در طول زمان، روشهای مختلفی برای تولید یک محصول طراحی میشود؛ اما همیشه سودمندترین روش باقی میماند. مراحلی که در ادامه نام میبریم، مراحلی است که علاوه بر خارج کشور، در کارخانه فولاد اصفهان و گیلان به کار گرفته میشود.
به منظور تولید این نوع از ورقهای آجدار، در ابتدا ورقههای فولاد ضخیم را در کوره ای مخصوص قرار میدهند تا به دمای مورد نظر دست پیدا کند. سپس، طرحی که قرار است بر روی این ورقها قرار گیرد را انتخاب میکنند.
بعد از داغ شدن ورق، نوبت به انداختن طرح مورد نظر بر ورقها است. برای این کار، یک لایه ورق ساده را در زیر قرار میدهند و بر روی آن، ورق فولادی داغ شده طرح دار را میچسبانند. یعنی، ورقهای آجدار فابریک، از دو لایه تشکیل شده اند. از همین رو، وزن بالاتری نیز دارند.
اولین بار، شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سال 1395، موفق به ساخت این نوع ورق با ضخامت دو میلی متر شد. امروزه، کشورهایی مانند روسیه، قزاقستان و چین هم این نوع ورقها را به کشور صادر میکنند.
روش تولید ورق آجدار پرسی
برای تولید این دسته از ورقها نیز روشهای مختلفی طراحی شده است؛ اما به روزترین روش، استفاده از دستگاههای مخصوصی است که با استفاده از آنها، می توانیم طرحهای مورد نظر را بر روی ورقهای فولاد ایجاد کنیم.
به منظور به وجود آمدن آج بر روی این ورقها، باید آنها را در دمای بسیار بالایی قرار دهیم. این کار، باعث میشود ورقها کم کم جمع شوند و ناهمواریهایی بر روی آنها به وجود بیاید. این ناهمواریها، منجر به از دست رفتن اصطکاک ورق شده و در نهایت، آن را آج دار میکند.
همان طور که دیدید، تمام این اتفاقات بر روی یک لایه ورق افتاد. این موضوع، نشان دهنده تفاوت تولید ورق آج دار فابریک و پرسی است.
با وجود یک لایه بودن ورق آجدار پرسی، کیفیت آن بسیار بالا بوده و طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده است.
سخن پایانی
از بهترین و مهمترین ورقهای فولادی که در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد، می توان به ورقهای آجدار اشاره کرد. میزان تولید این ورقها در کارخانههای داخل کشور، 100 الی 150 هزار تن در هر سال است.
از آن جایی که ورقهای آج دار امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده اند، اگر کارخانه یا شرکتی به تولید آن بپردازد، میتواند نماد اعتبار خوبی را در بین مشتریان خود کسب کند. یعنی، به اصطلاح می توان گفت که با ساخت ورق آج دار با کیفیت، میزان ضریب اعتماد آن شرکت یا کارخانه بالا میرود.
همان طور که دیدید، مزیتهای این ورقها بسیار است. مزیت هایی مانند سهولت در حمل و نقل، تولید انبوه، طرح و اندازههای مختلف، استحکام بالا و غیره، همگی مواردی هستند که باعث میشود افراد زیادی، طرفدار خرید و استفاده از این محصول بشوند.
اما سوالی که به وجود میآید این است که از کجا می توانیم بهترین نوع ورق آجدار را تهیه کنیم؟ در پاسخ باید گفت که مجموعه فولاد مهر سهند، از مطمئن ترین گزینههای موجود به حساب می آید. این شرکت، از سال 1387 فعالیت خود را آغاز کرده و در طی چند سال فعالیت خود، موفق به تولید ۳۲۰ هزار تن محصول (انواع لوله، پروفيل فولادي و غیره) در هر سال شده است.
امروزه، این مجموعه به 20 کشور دنیا صادرات انجام میدهد و به عنوان صادر کننده نمونه استان آذربایجان شرقی در سال 1401 اعلام شده است.
اگر شما هم کسی هستید که قصد خرید ورق های آجدار، تیر آهن، نبشی، لوله و موارد این چنینی را دارد، با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید.
سوالات متداول
-
آیا می توان از این ورق ها به عنوان سطح تزئینی استفاده کرد؟
بله، به دلیل شفافیت و جلایی که دارند، در بعضی موارد به عنوان ورق تزئینی مورد استفاده قرار می گیرند.
-
امکان دارد چندین سال از یک ورق آجدار استفاده کرد؟
اگر از ورق آجدار فابریک استفاده کنید، دیگر نیازی به تعویض آن تا چند سال بعد ندارید؛ چرا که ضخامت زیادی دارند و برآمدگی شان به سرعت از بین نمیرود.
-
چگونه میتوان از وزن ورقهای آجدار مطمئن شد؟
ترازوهای مخصوصی وجود دارد که می توانید با استفاده از آنها، وزن ورق آجدار را پیدا کنید. این ترازوها در شرکتهای مربوطه و کارخانههای تولید ورقهای فلزی وجود دارد.
-
آیا می توان این محصول را به صورت عمده خریداری کرد؟
بله. اگر از درب کارخانه یا شرکتهای معتبر خرید کنید، میتوانید به صورت عمده، ورقهای فلزی را تهیه فرمایید.