یکی از انواع میلگردهای موجود در صنعت ساخت‌وساز میلگرد گالوانیزه است. این میلگرد باتوجه به ویژگی‌های خاصی که دارد، در بسیاری از صنایع در جهان به‌کار می‌رود. این میلگردها به‌دلیل برخورداری از مقاومت بالا نسبت به زنگزدگی، بسیار کاربردی بوده و امروزه در صنعت ساخت‌وساز علی‌رغم بالا بودن قیمت میلگرد گالوانیزه، این محصول نسبت به دیگر میلگردها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
میلگرد گالوانیزه چیست؟
میلگرد گالوانیزه که جنسی فولادی داشته، توسط یک لایه فلز روی پوشانده میشود. فلز روی به‌عنوان یک محافظ در برابر عناصر خورنده عمل می‌کند. این پوشش همچنین یک محافظ در برابر دیگر عناصر برای فولاد به‌حساب می‌آید. میلگرد گالوانیزه نسبت به فرسایش مقامت بالایی از خود نشان داده و در برابر خوردگی نیز مقاوم است.
این میلگردها با مقطع دایره‌‌ای شکل خود، از توانایی حفظ ظاهر در برابر آسیب برخوردار هستند. آن‌ها همچنین باتوجه به نیاز ساختمان در ابعاد ۶ تا ۱۲ متری به تولید می‌رسند. گالوانیزه کردن یک فرآیند متالوژیکی بوده که بین فولاد و روی رخ می‌دهد و پوششی از آلیاژ‌های روی و آهن را تولید می‌کند؛ همین امر سبب می‌گردد تا بتواند از ایجاد هرگونه آسیب جلوگیری نماید.
کاربرد و مزایای میلگرد گالوانیزه
استفاده از میلگرد گالوانیزه در صنعت ساخت‌وساز خود دارای مزایای بسیاری است که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند.
- استفاده از آن در فضای باز به‌دلیل برخورداری از ویژگی ضدپوسیدگی و ضدخوردگی
- به‌کار بردن میلگرد گالوانیزه در تمام اماکن عمومی و محیط‌هایی با آب‌وهوای مختلف به‌دلیل مقاومت در برابر زنگزدگی
- بهره‌بری در ساخت پل و پروژه‌های بزرگ به‌دلیل داشتن طول عمر بالا
- امکان استفاده در مکان‌های عمومی و محیط‌های نمادین به‌دلیل داشتن مقاومت در برابر خوردگی و حفظ ظاهر مانند تئاتر ملی لندن یا خانه اپرای سیدنی
- فلز روی که در میلگرد گالوانیزه به‌کار رفته است، در هنگام جوشکاری به‌عنوان محافظ کاتدی عمل می‌کند.
- استفاده از پوشش‌های بتنی سبک‌تر و نازک‌تر در هنگام استفاده از میلگرد گالوانیزه
- با قابلیت کاهش تغییرات رنگ‌نما که ناشی از خوردگی هستند.
- دارای خاصیت خودترمیم‌کنندگی در هنگام بروز خسارت و مقاومت در برابر هرگونه آسیب
- با قابلیت افزایش سازه‌های بتنی با به‌کار بردن میلگرد گالوانیزه همراه با بتن
- برخورداری از قیمتی ارزان‌تر در مقایسه با دیگر رو‌کش‌های ضدزنگ
- امکان استفاده در آماتورهایی با دوام کم
- برخورداری از عمر مفید بالاتر در هنگام قرارگیری در معرض محیط‌های تهاجمی
- نیاز به تعمیر و تعویض کمتر
- امکان استفاده به‌عنوان نگهدارنده در ساختمان
- بهره‌بری در ساخت سقف خانه به‌دلیل مقاومت بالا
- حفاظت از سایر مصالح ساختمانی
انواع میلگرد گالوانیزه
میلگرد گالوانیزه انواع مختلفی دارد که از نظر اندازه و عاج متفاوت هستند. از جمله مدل‌های این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
میلگردهای گالوانیزه آج‌دار
شکل ظاهری میلگرد گالوانیزه از نوع آج‌دار به شکل بافت درآمده و دورتادور آن به‌صورت مارپیچی پیچیده شده است. در اصل به این نوع میلگردها، میلگردهای شیاردار نیز گفته میشود که جهت محکم‌سازی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع مختلفی از میلگرد گالوانیزه آج‌دار وجود دارند که شامل A4_A3_A2_A1 می‌شوند. همچنین تفاوت‌هایی در طول و عرض این میلگردها قابل مشاهده هستند.
استانداردهای مرتبط با این نوع میلگرد در کشورهای مختلفی مثل روسیه و ایالات متحده آمریکا ارائه میشود. از ویژگی‌های دیگر این میلگردهای عاج‌دار، جداسازی بدون آسیب است. میلگرد آج‌دار همچنین هنگام وقوع خطر یا اتفاقات غیر مترقبه مثل زلزله باعث میشود که مصالح دیگر ساختمان نیز آسیب نیبینند.
میلگردهای گالوانیزه بدون عاج
میلگردهای گالوانیزه بدون عاج برای استفاده در ساختمان‌سازی مناسب نیستند. این نوع میلگرد برای ساخت قطعات کاربرد دارد؛ زیرا در هنگام جوشکاری از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار بوده و به‌راحتی شکل می‌گیرد.
نحوه گالوانیزه کردن میلگرد
گالوانیزه کردن میلگرد با استفاده از روش‌های مختلفی قابل انجام است که مشخصات مکانیکی و شیمیایی آن مورد بررسی قرار می‌گیرند. برخی از این روش‌ها به شرح زیر هستند.
- گالوانیزه گرم: برای این اقدام در ابتاد میلگرد را شسته و از انواع آلودگی و چربی پاک کنید. بعد از آن مقاطع آن را در استخرهای مملو از شوینده‌های روغن، اکسید و اسید غوطه‌ور سازید. پس از آن فلز روی را مذاب کرده و میلگردها را در آن فرو ببرید. بعد از این کار و پوشش‌دهی آن, میلگردها را خنک نمایید. میلگرد منشکل از روی مذاب، با اکسیژن واکنش نشان داده و لایه محافظت‌کننده شکل می‌گیرد. در این روش میلگرد شکلی خاردار و کریستالی به خود گرفته که به الگو اسفنجی شناخته میشود.
- روش گالوانیلیگ: در این روش طبق روش گالوانیزه گرم با فرآیند بازپخت با درجه 540 سانتی‌گراد، میلگرد را مات کرده تا برای جوشکاری و رنگ‌آمیزی مناسب شود.
- پیش گالوانیزه: در این روش بعد از تمیز شدن میلگرد از هرگونه آلودگی، آن را از روی مذاب رد کنید. این روش باعث یکپارچه‌تر شدن میلگرد گالوانیزه میشود. در این روش به‌جای استفاده از روی مذاب، از محلول الکترولیت روی استفاده شده و پس از آن با جریان الکتریکی، یون‌ها را به سطح میلگرد می‌چسابند.
الزامات استفاده از میلگرد گالوانیزه
در زمان استفاده از میلگردها در صنعت ساختمان‌سازی، گاهاً ممکن است به ترکیب آن‌ها با یکدیگر نیاز باشد. بنابراین یکی از الزامات مهم در هنگام استفاده از این میلگرد، تناسب حداقلی آن با میلگردهای معمولی است. این موضوع اساساً به میلگردهای معمولی مرتبط نبوده، بلکه به‌طور کلی تماس میلگرد گالوانیزه با هر فلز غیرهمسانی باید کم باشد. در نتیجه می‌بایست هر فلزی که قرار است با این نوع میلگرد ترکیب شود را گالوانیزه کرد.
مورد دوم در بررسی الزامات مربوط به خم کردن میلگرد گالوانیزه است؛ زیرا ممکن است حین عملیات پوشش میلگرد دچار ترک‌خوردگی شود. به همین سبب توصیه می‌گردد که در ابتدا میلگرد را خم کرده و سپس آن را گالوانیزه کنید؛ چراکه این روش امن‌ترین نوع گالوانیزه کردن به‌شمار می‌رود.
سخن نهایی
یکی از مهم‌ترین مصالح در صنعت ساخت‌وساز بتن است که برخلاف مقاومت بالایی که دارد، کششی ضعیفی را از خود نشان می‌دهد. به همین علت برای تقویت کشش بتن از میلگرد گالوانیزه استفاده می‌کنند که علاوه‌بر مقاومت بالا در برابر خوردگی، با روش‌های مختلفی مانند کاتدی و فولاد زیرین از فولاد محافظت کرده و عمر مفید آن را افزایش خواهد داد.
