میلگردها از جمله اصلی‌ترین و پرکاربردترین ابزارآلات در ساخت و ساز و پر اهمیت‌ترین ارکان در فرآیند تولید در صنایع مختلف به حساب می‌آیند. امروزه صنعت فولاد و آهن و همچنین تولیدات آهنی و فلزی در صنایع گوناگونی نظیر کشتی‌سازی، پزشکی، نظامی، ساختمان‌سازی و به کار گرفته میشود؛ به همین خاطر همواره شاهد افزایش تعداد کارخانه‌های تولیدکننده مقاطع مختلف و ورق‌های فولادی در ایران هستیم. از آنجایی که تعداد افراد سودجو در این بازار زیاد است، توصیه میشود پیش از خرید با تکنیک‌های تشخیص میلگرد تقلبی از اصل آشنا شوید.
ممکن است که پایین بودن قیمت میلگردهای تقلبی خریدار را وسوسه کند، اما توجه داشته باشید که استفاده از محصولات بی‌کیفیت و تقلبی که از استحکام کافی برخوردار نیستند می‌تواند موجب خسارات مالی و جانی بسیار سهمگینی در پروژه‌های ساخت و ساز شود. به عنوان مثال استفاده از میلگردهای تقلبی در ستون‌های یک برج بزرگ احتمال تخریب کامل و خسارات جانی و مالی جبران‌ناپذیری در حین زلزله را افزایش می‌دهد. به همین خاطر در این راهنما قصد داریم تکنیک‌های مربوط به نحوه تشخیص میلگرد تقلبی از اصل را به شما عزیزان معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
برای دریافت قیمت میلگرد و مشاوره رایگان، و همچنین قیمت میلگرد آجدار، قیمت میلگرد ساده با کارشناسان ما تماس بگیرید.
روش های شناسایی میلگرد استاندارد
برای تشخیص میلگرد تقلبی از اصل روش‌های متعددی وجود دارد. توجه به وزن استاندارد میلگرد، مطالعه پلاک شناسایی، توجه به گواهینامه فنی و… از جمله تکنیک‌های مذکور هستند که در ادامه با هر یک از آن‌ها به صورت مجزا آشنا خواهیم شد:
توجه به وزن میلگرد
وزن میلگرد با کیفیت آن ارتباط مستقیمی دارد. در حقیقت، هر اندازه میلگرد وزن بیشتری داشته باشد به این معناست که کیفیت بالاتری داشته و در پی آن قیمت بیشتری نیز دارد. به طور معمول خریداران هنگام خرید به دنبال میلگردهایی هستند که وزن سبکی داشته باشند تا بتوانند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند. این موضوع فرصتی برای سودجویان ایجاد کرده که با تولید و عرضه میلگردهای بی‌کیفیت با وزن سبک، بازار فروش میلگرد را دست گرفته و کسب سود کنند. با توجه به این نکته، شاخص وزن از جمله اصلی‌ترین فاکتورهایی بوده که با در نظر گرفتن آن می‌توانید میلگردهای اصلی را از تقلبی متمایز کنید.
فاکتور اصلی و موثر بر وزن میلگرد، قطر است. البته به غیر از قطر فاکتورهای دیگری نظیر گرید میلگرد، استاندارد مورد استفاده برای تولید و آلیاژ آن نیز بر وزن نهایی محصول تأثیرگذار هستند؛ اما در حالت کلی تمامی میلگردهای ارائه شده توسط کارخانجات مختلف دارای سایزهای مشابه و ویژگی‌های مشترک و وزن‌های تقریباً نزدیک به هم دیگر هستند. برای پیدا کردن وزن دقیق میلگرد مورد نظر خود لازم است که به جدول اشتال مراجعه کنید. به طور معمول وزن میلگردهایی که تقلبی هستند با آن چه در جدول اشتال آمده کاملاً در تضاد خواهد بود.
افزون بر این‌ها، توجه به این نکته که میلگردهای تولیدی توسط کارخانجات فولادی دارای تلورانس وزنی بوده و زن آن‌ها نسبت به همدیگر نیز متفاوت است، حائز اهمیت خواهد بود. البته این تفاوت وزنی چندان زیاد نیست و دلیل اصلی آن استانداردهای گوناگونی بوده که برای تولید این محصولات مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان مثال میلگردهای تولید شده توسط ذوب آهن دارای وزنی سنگین و میلگردهای ارائه شده توسط راد همدان وزن سبکی دارند؛ در حالی که محصولات هر دو کارخانه مطابق با استانداردهای مربوط به ساخت میلگرد تولید شده‌اند.
پلاک بندیل یا پلاک شناسایی میلگرد
روش بعدی تشخیص میلگرد تقلبی از اصل توجه به اطلاعات درج شده بر روی بندیل میلگرد است. میلگردهای تولید شده توسط کارخانجات مختلف ضمن داشتن علائم اختصاری منحصربه‌فرد دارای بندیل‌هایی نیز هستند که نشان‌دهنده هویت شرکت یا کارخانه تولیدکننده میلگرد است. روی پلاک‌های بندیل اطلاعاتی در رابطه با مشخصات میلگرد مورد نظر حک شده که با تطبیق میلگرد خریداری شده و اطلاعات مذکور با همدیگر می‌توان از اصالت کالا اطمینان حاصل کرد. این اطلاعات عبارتند از:
- شماره بسته
- نوع میلگرد بر حسب ساده یا آجدار بودن (س ۲۴۰، آج ۳۴۰)
- وزن بسته بر اساس کیلو نیوتن
- نمره میلگرد که قطر اسمی بر اساس میلی‌متر اندازه‌گیری شده است.
- شماره ذوب
- تأییدیه واحد کنترل کیفی کارخانه یا شرکت سازنده میلگرد
- نام یا نشان تجاری تولیدکننده
- علامت استاندارد ملی ایران
بررسی گواهینامه فنی میلگرد
یکی دیگر از روش‌های تشخیص میلگرد تقلبی از اصل توجه به گواهینامه فنی آن است. علاوه بر پلاک بندیل، میلگردهای تولید شده داخل کشور به همراه کارت مشخصات محصول که در حقیقت گواهینامه فنی آن است، ارائه می‌شوند. لازم به ذکر است که ارائه این گواهینامه برای محموله‌های بیش از 25000 کیلوگرم الزامی بوده و باید به مصرف‌کننده تحویل داده شود. در گواهینامه فنی میلگردها اطلاعاتی نظیر علامت مشخصه میلگرد، سایز و طول محصول، ترکیب شیمیایی و آلیاژی میلگرد و… درج شده است. البته ممکن است که برخی از میلگردها بدون ارائه گواهینامه فنی برای مصرف‌کننده ارسال شوند. در چنین شرایطی چه باید کرد؟
توجه به علائم اختصاری درج شده بر روی بدنه میلگرد
اگر به همراه محموله گواهینامه فنی ارائه نشده باشد، خریداران می‌توانند با شناخت علائم اختصاری حک شده روی بدنه میلگرد و توجه به مفهوم آن‌ها نسبت به اصالت کالا اطمینان حاصل کنند. اگر به بدنه میلگردها دقت کنید خواهید دید که بر روی این ابزار علائم و حروفی درج شده است. کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدکننده میلگرد بر روی محصولات تولیدی خود علائم خاصی را درج کرده که این نشانه‌ها بیان‌کننده اعتبار کارخانه و اصل بودن کالا هستند.
این علائم شامل حروف انگلیسی و اعداد بوده که به صورت برجسته بر روی بدنه میلگردها درج می‌شوند. توجه داشته باشید که حک شدن علائم مذکور به صورت دستی یا به‌واسطه سنبه، به معنای تقلبی بودن محصول است. از دیگر نکاتی که در رابطه با علائم اختصاری درج شده بر روی این محصولات به منظور تشخیص میلگرد تقلبی از اصل باید در نظر داشته باشید، مفهوم این نشانه‌ها است. با توجه به معنای علائم اختصاری می‌توان به اطلاعاتی نظیر روش تولید و نوع میلگرد، اندازه آج و قطر آن و همچنین کارخانه یا شرکت تولیدکننده دسترسی پیدا کرد. در ادامه نگاهی بر این علائم خواهیم داشت:
- T: میلگرد آجدار 360 – نوع آج: مارپیچ – روش تولید: ترمکس (خنک‌کاری)
- JU: میلگرد آجدار 340 – نوع آج: مارپیچ – روش تولید: آلیاژسازی
- CU: میلگرد آجدار 400 – نوع آج: جناقی – روش تولید: آلیاژسازی
- CT: میلگرد آجدار 400 – نوع آج: جناقی – روش تولید: ترمکس (خنک‌کاری)
- SA: میلگرد آجدار 500 – نوع آج: مرکب – روش تولید: آلیاژسازی
بارزترین ویژگی میلگرد اصلی چیست؟
همان‌طور که گفته شد، وزن میلگردهای استاندارد بر حسب آن چه که در جدول اشتال آمده است، خواهد بود. به همین خاطر می‌توان گفت که بارزترین ویژگی میلگردهای اورجینال، سازگار بودن وزن آن به مقادیر جدول اشتال است. برای تشخیص میلگرد تقلبی از اصل به واسطه جدول اشتال و بررسی وزن لازم است بدانید که این جدول شامل اطلاعات استاندارد مورد نیاز صنعت ساختمان‌سازی مطابق استاندارد DIN بوده برای اولین بار «مارتا اشنایدر بورگر» اولین مهندس ساختمان‌سازی در آلمان آن را در سال 1938 تهیه و تنظیم کرد.
روش کار با جدول اشتال بر حسب آزمون و خطا است؛ به این صورت که در ابتدا مساحت مقطع میلگرد محاسبه شده و بعد با حرف A تعیین میشود. بر این اساس اگر می‌خواهید اصالت میلگرد را از طریق جدول اشتال تشخیص دهید لازم است که در مرحله اول مساحت مقطع میلگردهای خریداری شده را محاسبه کرده و بعد ارقام به دست آمده را با مقادیر عددی موجود در جدول اشتال تطبیق دهید.
سپس کوچک‌ترین عددی که بزرگ‌تر و یا برابر با مقدار محاسبه شده است را علامت زده و بعد سایر مشخصات را مورد بررسی قرار دهید. در ادامه کوچک‌ترین عددی که برابر یا بزرگ‌تر از قطر آرماتور بوده را تعیین کنید. نتیجه اولیه با سایز آرماتور در جدول برابر خواهد بود. به همین ترتیب سایر اطلاعات را مورد بررسی قرار داده و اگر نتیجه با سایز آرماتور در جدول یکسان نبود، مقاطع بالاتر را در نظر بگیرید.
همان‌طور که گفته شد، وزن یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین پارامترها در شناسایی میلگردهای اصل به شمار می‌رود؛ به همین خاطر نیاز است که فرمول محاسبه وزن میلگرد را بدانید و از آن استفاده کنید:
وزن میلگرد = ۱۰۰۰/(شعاع*شعاع* ۳.۱۴* طول*۷.۸)
توجه داشته باشید که در این فرمول شعاع میلگرد و طول آن بسیار حائز اهمیت بوده و واحد آن‌ها بر حسب میلی‌متر است. چگالی آهن نیز با عدد 7.8 گرم بر سانتی‌متر مکعب برابر خواهد بود.
ساده‌ترین راه تشخیص میلگرد تقلبی چیست؟
اکنون که با روش‌ها و تکنیک‌های مختلف تشخیص میلگرد تقلبی از اصل آشنا شدیم، به نظر شما ساده‌ترین و بهترین روش برای انجام این کار چیست؟ تمامی موارد مذکور به نوعی قابل دست‌کاری هستند و برخی از سودجویان خبره که سال‌هاست در زمینه تولید میلگردهای تقلبی فعالیت می‌کنند می‌توانند این محصولات را با ظرافت خاصی تولید کرده و خریداران را به اشتباه بیندازند! بنابراین چه باید کرد؟ ساده‌ترین و در عین حال بهترین روش برای شناسایی میلگردهای اورجینال با کیفیت مرغوب خرید این محصول از شرکت‌هایی است که به واسطه تجربه و سابقه فعالیت خود توانسته‌اند رضایت مشتریان را جلب کنند. با تکیه‌بر اعتبار فروشنده و می‌توان اقدام به خرید میلگردهایی استاندارد با کیفیت عالی کرد.
سخن پایانی
میلگرد یکی از پرکاربردترین و اصلی‌ترین ابزار در پروژه‌های ساخت و ساز بوده و در صنایع گوناگون نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کند. با توجه به کاربرد گسترده میلگرد در صنایع مختلف، تعداد تولیدکنندگان میلگردهای تقلبی روزبه‌روز در حال افزایش است. عموماً میلگردهایی که تقلبی هستند از لحاظ کیفیت با نمونه‌های اصلی برابری نکرده و از مقاومت و دوام کافی نیز برخوردار نخواهند بود. بهره‌گیری از چنین میلگردهایی در پروژه‌های ساخت و ساز کوچک و بزرگ منجر به ضرر و زیان‌های مالی و جانی جبران‌ناپذیری خواهد شد؛ به همین خاطر شناخت روش‌های تشخیص میلگرد تقلبی از اصل بسیار حائز اهمیت است. توجه به وزن میلگرد، بررسی پلاک مشخصات، بررسی گواهینامه فنی و در صورت عدم وجود گواهی در نظر گرفتن اطلاعات دیگری نظیر علائم اختصاری درج شده بر روی میلگرد می‌تواند به خریداران در تشخیص نمونه میلگرد اصلی از تقلبی یاری دهد. برای تشخیص میلگرد تقلبی از اصل با کارشناسان مهر استیل در تماس باشید.
سوالات متداول
در برگ آنالیز میلگرد چه فاکتورهایی درج شده است؟
برگ آنالیز میلگرد در حقیقت برگه آزمون کوانتومتری و تأییدیه آزمایشگاهی بوده که بیان‌کننده درصد ترکیبات میلگرد است. این گواهی اطلاعاتی در مورد آزمایش استحکام کششی، آزمایش ازدیاد طول و وزن محصول، تست تاشدگی و آزمایش جوشپذیری را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد.
چگونه می‌توان بر اساس رنگ میلگرد اصل یا تقلبی بودن آن را تشخیص داد؟
به طور معمول میلگردهای اصلی دارای رنگ تیره و مشکی بوده که گاهاً در اثر رطوبت و آب باران تغییر رنگ داده و زرد (زنگار) می‌شوند. چنانچه مدت کوتاهی از زنگار گذشته باشد و به عمق محصول نفوذ نکرده باشد، در کیفیت میلگرد تأثیری نخواهد داشت. با این حال می‌توان میزان کیفیت محصول را از لحاظ میزان خوردگی نیز تعیین کرد.
آزمایش تاشدگی میلگرد چیست؟
در آزمایش تاشدگی ابتدا میلگرد را به اندازه ۴۵ درجه خم کرده و بعد آن را در آب جوش یا داغ با حرارت بالا قرار می‌دهند. در وهله بعدی، قسمت خم‌شدگی میلگرد را به مقدار 22.5 باز خواهند کرد. چنانچه میلگرد در این شرایط دچار ایراد نشود، مورد تأیید است.
آزمایش جوشپذیری میلگرد چیست؟
آزمایش جوشپذیری بعد از تست کشش و تاشدگی میلگرد انجام میشود؛ به این معنا که اگر محصول تأییدیههای لازم در دو آزمایش قبلی را دریافت کند در معرض جوش داده شدن قرار گرفته تا قابلیت جوشپذیری آن سنجیده شود. اگر محصول در این مرحله نیز تأییدیه لازم را دریافت کند، عرضه آن از نظر واحد کنترل کیفیت کارخانه مثبت است.
