لوله‌های صنعتی در ساخت رولیک: قلب تپنده سیستم‌های نقاله

مقدمه

در دنیای صنعت و لجستیک، سیستم‌های نقاله (کانوایر) نقش حیاتی در جابجایی روان و کارآمد مواد، محصولات و بسته‌ها ایفا می‌کنند. در هسته مرکزی بسیاری از این سیستم‌ها، به‌ویژه انواع رولیک‌دار، رولیک‌ها (Rollers) قرار دارند. رولیک‌ها استوانه‌های چرخانی هستند که بار را حمل کرده و با کاهش اصطکاک، حرکت نرم و کم‌انرژی را ممکن می‌سازند. یکی از اجزای اساسی و تعیین‌کننده در ساختار رولیک‌ها، لوله‌های فولادی مورد استفاده برای بدنه اصلی آن‌هاست. انتخاب لوله مناسب، مستقیماً بر عملکرد، دوام، هزینه و قابلیت اطمینان کل سیستم نقاله تاثیرگذار است. شرکت فولاد مهر سهند، به‌عنوان تولیدکننده پیشرو انواع لوله‌های صنعتی و پروفیل‌های فولادی، درک عمیقی از نیازهای این بخش حیاتی صنعت دارد.

اهمیت انتخاب لوله مناسب برای رولیک

لوله مورد استفاده در بدنه رولیک باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد تا بتواند در شرایط کاری گوناگون، عملکرد بهینه و عمر طولانی ارائه دهد:

1. استحکام مکانیکی بالا: لوله باید بتواند بار استاتیکی (وزن محصولات روی نقاله) و بارهای دینامیکی (ضربات ناشی از بارگیری، توقف‌های ناگهانی) را بدون تغییر شکل دائمی (خمش یا کمانش) تحمل کند.
2. دقت ابعادی و هندسی: قطر خارجی (OD) و ضخامت دیواره (WT) لوله باید از دقت بالایی برخوردار باشد. دقت قطر خارجی برای اطمینان از نصب صحیح بلبرینگ‌ها و آب‌بندها حیاتی است. دقت ضخامت دیواره نیز بر استحکام و یکنواختی لوله تاثیر مستقیم دارد. گردی (Roundness) و راستی (Straightness) عالی لوله برای چرخش نرم و بدون لرزش رولیک ضروری است.
3. سطح داخلی و خارجی مناسب: سطح داخلی صاف برای کاهش اصطکاک با شفت (میله) و تسهیل مونتاژ مهم است. سطح خارجی باید کیفیت مناسبی داشته باشد تا برای روش‌های مختلف آب‌کاری یا پوشش‌دهی (مانند گالوانیزه، رنگ پودری) جهت افزایش مقاومت به خوردگی، آماده باشد.
4. مقاومت به سایش: سطح لوله در تماس مستقیم یا غیرمستقیم با تسمه نقاله یا محصولات در حال انتقال است و باید در برابر سایش مقاومت کافی داشته باشد.
5. مقاومت به خوردگی: بسته به محیط کار (فضای باز، محیط‌های مرطوب، صنایع شیمیایی، مواد غذایی و …)، مقاومت به زنگ‌زدگی و خوردگی لوله یک فاکتور کلیدی است. این امر مستقیماً بر طول عمر رولیک تاثیر می‌گذارد.
6. وزن مناسب: در سیستم‌های نقاله طولانی، وزن رولیک‌ها بر مصرف انرژی و طراحی سازه‌ای سیستم تاثیرگذار است. لوله باید نسبت استحکام به وزن بهینه‌ای داشته باشد.

آنالیز فنی و استانداردهای رایج لوله رولیک

لوله‌های مورد استفاده در ساخت رولیک عمدتاً از فولاد کربنی تولید می‌شوند. انتخاب گرید فولاد و فرآیند تولید بسته به نیازهای خاص کاربرد متفاوت است:

روش تولید: لوله‌های درزدار (Welded Pipe) رایج‌ترین انتخاب برای ساخت رولیک هستند. این لوله‌ها از طریق فرآیند نورد سرد (Cold Rolled Forming) یا نورد گرم (Hot Rolled Forming) و سپس جوشکاری لبه‌ها (معمولاً به روش ERW – Electrical Resistance Welding یا HFI – High Frequency Induction) ساخته می‌شوند. فرآیند نورد سرد معمولاً لوله‌هایی با دقت ابعادی بالاتر، سطح صاف‌تر و خواص مکانیکی بهتر (ناشی از کارسرد) نسبت به نورد گرم تولید می‌کند که برای رولیک‌های دقیق و پرکاربرد ترجیح داده می‌شوند.
استانداردهای مواد:
ST37 / ST44 / ST52: استانداردهای رایج آلمانی (DIN 17100) که معادل‌های بین‌المللی آن‌ها مانند S235JR / S275JR / S355JR (طبق استاندارد EN 10025) هستند. ST37/S235JR برای کاربردهای سبک‌تر و ST52/S355JR برای بارهای سنگین‌تر و نیاز به استحکام بالاتر استفاده می‌شوند. این گریدها پایه اصلی تولید لوله رولیک هستند.
ASTM A36 / A500 Gr B / A513: استانداردهای رایج آمریکایی. A36 عمومی، A500 برای سازه‌های فولادی توخالی (مقاطع ساختمانی) و A513 به‌طور خاص برای لوله‌های فولادی درزدار ماشینکاری و خواص مکانیکی خاص طراحی شده است.
خواص مکانیکی کلیدی:
استحکام تسلیم (Yield Strength – Re): حداقل تنشی که باعث تغییر شکل دائمی (0.2%) می‌شود. برای رولیک‌های بار سنگین، Re بالاتر (مثلاً ST52/S355JR با Re ≥ 355 MPa) بهتر است.
استحکام کششی نهایی (Tensile Strength – Rm): حداکثر تنشی که ماده تحمل می‌کند.
ازدیاد طول (Elongation – A%): معیار شکل‌پذیری و جذب انرژی ماده.
پوشش‌های محافظ: برای افزایش مقاومت به خوردگی، لوله‌های رولیک اغلب پوشش‌دهی می‌شوند:
گالوانیزه گرم (Hot Dip Galvanizing – HDG): پوشش ضخیم و بادوام رویه‌ای از روی. مناسب برای محیط‌های خورنده بیرونی یا مرطوب.
رنگ پودری الکترواستاتیک (Powder Coating): پوشش پلیمری دکوراتیو و محافظ با طیف رنگی گسترده. مقاومت خوب در برابر خراش و خوردگی.
فسفاته کروماته (Chromate Phosphate): پوشش تبدیلی نازک که چسبندگی رنگ را بهبود بخشیده و مقاومت خوردگی موقت ایجاد می‌کند (اغلب پیش از رنگ‌کاری).

سایزهای استاندارد لوله رولیک

قطر خارجی (OD) و ضخامت دیواره (WT) لوله رولیک بر اساس ظرفیت باربری مورد نیاز، سرعت نقاله، فاصله بین رولیک‌ها (Center Distance) و قطر بلبرینگ انتخاب می‌شوند. سایزهای رایج عبارتند از:

قطرهای خارجی پرکاربرد (OD):
48.3 mm (1.9″) / 50 mm / 60 mm / 60.3 mm (2.375″) / 76.1 mm (3″) / 88.9 mm (3.5″) / 101.6 mm (4″) / 114.3 mm (4.5″) / 139.7 mm (5.5″)*
این سایزها بر اساس استانداردهای لوله صنعتی (مانند DIN 2440, DIN 2458, ASTM A53, ASTM A500) و تطابق با بلبرینگ‌های استاندارد (مانند سری 62xx, 63xx برای قطر شفت 20mm, 25mm, 30mm و …) تعیین می‌شوند. قطر 60.3mm و 76.1mm از پراستفاده‌ترین‌ها هستند.
ضخامت دیواره رایج (WT):
2.0 mm / 2.3 mm / 2.6 mm / 2.9 mm / 3.2 mm / 3.6 mm / 4.0 mm
انتخاب ضخامت دیواره به شدت به بار وارد شده و طول رولیک بستگی دارد.

برای رولیک‌های استاندارد با طول‌های متداول (مثلاً 500mm تا 1800mm)، ضخامت‌های 2.6mm تا 3.6mm بسیار متداول هستند.

رولیک‌های بار سنگین (Heavy Duty) یا با طول زیاد نیاز به ضخامت‌های بیشتر (4.0mm و بالاتر) دارند.

معیارهای انتخاب نهایی

هنگام انتخاب لوله برای رولیک، باید این عوامل به‌طور همزمان در نظر گرفته شوند:

1. میزان بار و نوع محصول:وزن محصول در حال انتقال و تعداد محصولات روی هر بخش از نقاله.
2. سرعت نقاله: سرعت بالاتر نیاز به لوله با دقت ابعادی و توازن بهتر برای جلوگیری از لرزش دارد.
3. محیط کاری: فضای باز (نیاز به گالوانیزه قوی)، محیط مرطوب، محیط شیمیایی، صنایع غذایی (نیاز به استنلس استیل یا پوشش‌های خاص).
4. طول رولیک: رولیک‌های بلندتر برای جلوگیری از خمش در وسط به لوله با استحکام بالاتر یا ضخامت دیواره بیشتر نیاز دارند.
5. فاصله بین رولیک‌ها: فاصله بیشتر، بار بیشتری بر هر رولیک وارد می‌کند.
6. ملاحظات هزینه: تعادل بین نیازهای عملکردی و هزینه‌های تولید.

نتیجه گیری: همکاری با فولاد مهر سهند برای رولیک‌های ایده‌آل

لوله فولادی، ستون فقرات یک رولیک باکیفیت و بادوام است. درک دقیق الزامات فنی از نظر استحکام، دقت ابعادی، مقاومت به سایش و خوردگی، و انتخاب سایز مناسب، تضمین‌کننده عملکرد روان، کم‌صدا و کم‌تعمیرات سیستم نقاله شما در بلندمدت است.

شرکت فولاد مهر سهند با تکیه بر سال‌ها تجربه در تولید انواع لوله‌های صنعتی درزدار با روش نورد سرد (Cold Forming) و گرم، و استفاده از فولادهای مرغوب منطبق با استانداردهای معتبر بین‌المللی (ST37, ST44, ST52, S235JR, S275JR, S355JR, ASTM A500, ASTM A513) ،آماده ارائه راهکارهای بهینه برای نیازهای متنوع ساخت رولیک است. محصولات ما با *دقت ابعادی بالا، کیفیت سطح عالی، و خواص مکانیکی یکنواخت، ماده اولیه ایده‌آلی برای تولید رولیک‌هایی هستند که در سخت‌ترین شرایط صنعتی عملکرد بی‌نقصی دارند.

ما امکان تولید با سایزهای سفارشی (قطر خارجی و ضخامت دیواره) و ارائه لوله با پوشش‌های محافظ مختلف (گالوانیزه گرم، فسفاته، آماده رنگ) را مطابق با نیاز خاص کاربرد شما فراهم می‌کنیم. کارشناسان فنی فولاد مهر سهند آماده مشاوره و ارائه بهترین گزینه فنی اقتصادی برای پروژه‌های ساخت رولیک شما هستند.

با انتخاب فولاد مهر سهند به‌عنوان شریک تأمین مواد اولیه، گامی مطمئن به سوی ساخت رولیک‌هایی بادوام، کارا و مقرون‌به‌صرفه بردارید.

برای دریافت مشاوره فنی و استعلام قیمت، به وبسایت ما مراجعه کنید: www.mehrsteel.com