از ورق فولادی تا لوله صنعتی؛ نگاهی به فرآیند فورمینگ و نورد سرد در تولید لوله‌ها
- آبان 13, 1404
- 3:00 ب.ظ
- بدون دیدگاه
مقدمه
لوله فولادی یکی از پرکاربردترین محصولات در صنایع مختلف از جمله ساخت‌وساز، خودروسازی، انتقال سیالات و سازه‌های فلزی است. تولید این لوله‌ها نیازمند فرآیندهای دقیق مهندسی و استفاده از تجهیزات پیشرفته است تا محصولی با استحکام بالا، دقت ابعادی و سطحی صاف و یکنواخت به دست آید.
در میان روش‌های مختلف تولید لوله، فرآیند فورمینگ و نورد سرد درزدار از پرکاربردترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌ها در صنایع مدرن محسوب می‌شود.
شرکت فولاد مهر سهند به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان برجسته انواع لوله‌های صنعتی و ساختمانی، با بهره‌گیری از خطوط تولید تمام‌اتوماتیک، محصولات خود را مطابق با استانداردهای جهانی و نیاز مشتریان عرضه می‌نماید.
لوله فولادی چیست و چرا اهمیت دارد؟
لوله فولادی (Steel Pipe) یک مقطع توخالی استوانه‌ای شکل است که برای انتقال مایعات، گازها، یا به‌عنوان عضو سازه‌ای در ساختمان‌ها و سازه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
این لوله‌ها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
-
لوله بدون درز (Seamless): از طریق کشش و اکستروژن شمش فولادی تولید می‌شود.
-
لوله درزدار (Welded): از نورد و جوشکاری ورق فولادی ساخته می‌شود.
در کاربردهای ساختمانی و صنعتی سبک، به دلیل قیمت مناسب و دقت بالا، لوله‌های درزدار نورد سرد بیشترین مصرف را دارند.
فرآیند تولید لوله فولادی به روش فورمینگ نورد سرد
۱. آماده‌سازی ورق فولادی
تولید لوله درزدار از ورق فولادی آغاز می‌شود. ورق‌های فولادی نورد سرد پس از باز شدن از رول، وارد خط تولید می‌شوند. ضخامت و عرض ورق‌ها با توجه به قطر و ضخامت نهایی لوله تعیین می‌گردد.
۲. شکل‌دهی (Forming)
در این مرحله ورق از میان مجموعه‌ای از غلطک‌های فرم‌دهی (Forming Rolls) عبور می‌کند. هر ایستگاه از غلطک‌ها بخشی از عملیات خم‌کاری را انجام می‌دهد تا ورق به شکل دایره‌ای کامل درآید.
۳. جوشکاری درز (Welding)
پس از بسته‌شدن کامل ورق، لبه‌های آن با استفاده از جوش فرکانس بالا (HF Welding) یا جوش القایی (Induction Welding) به یکدیگر متصل می‌شوند.
این نوع جوش، سرعت بالا و نفوذ عمیق دارد و مقاومت مکانیکی بالایی ایجاد می‌کند.
۴. کالیبراسیون و صاف‌کاری
لوله‌ی جوش‌خورده از میان قالب‌های کالیبره‌کننده عبور می‌کند تا قطر، ضخامت و دایره‌بودن آن تنظیم شود. سپس برای اطمینان از صافی سطح، تحت عملیات صاف‌کاری نهایی قرار می‌گیرد.
۵. برش، تست و بسته‌بندی
در انتها، لوله‌ها به طول‌های استاندارد (معمولاً ۶ یا ۱۲ متر) برش داده می‌شوند.
سپس تحت آزمایش‌های مکانیکی و غیرمخرب شامل تست فشار، اولتراسونیک (UT) و بازرسی چشمی قرار می‌گیرند تا از کیفیت و استحکام آن‌ها اطمینان حاصل شود.
در نهایت، لوله‌ها بسته‌بندی و برای ارسال به مشتریان آماده می‌شوند.
مزایای روش نورد سرد و فورمینگ در تولید لوله فولادی
-
دقت ابعادی بالا: به‌دلیل کنترل دقیق در هر مرحله از شکل‌دهی.
-
کیفیت سطحی عالی: سطح صاف و براق بدون نیاز به پرداخت اضافی.
-
استحکام بالا در جوش: استفاده از فناوری جوش HF موجب یکنواختی کامل در محل درز می‌شود.
-
قابلیت تولید در ضخامت و قطرهای متنوع: مناسب برای نیازهای مختلف صنعتی و ساختمانی.
-
کاهش ضایعات و مصرف انرژی: در مقایسه با روش‌های سنتی، اقتصادی‌تر و سازگارتر با محیط زیست است.
به‌همین دلایل، لوله‌های تولیدشده با این روش امروزه بخش بزرگی از بازار فولاد را تشکیل می‌دهند.
کنترل کیفیت در خط تولید فولاد مهر سهند
در شرکت فولاد مهر سهند، کنترل کیفیت نه‌تنها در انتهای خط بلکه در تمامی مراحل تولید انجام می‌شود.
از کنترل مواد اولیه تا آزمون نهایی، مجموعه‌ای از بازرسی‌ها و تست‌های دقیق تضمین‌کننده کیفیت محصول نهایی است.
مهم‌ترین مراحل کنترل کیفیت عبارت‌اند از:
-
بررسی ترکیب شیمیایی ورق فولادی ورودی
-
کنترل ابعادی در حین فرم‌دهی
-
تست جوش با روش جریان گردابی (Eddy Current)
-
آزمایش فشار هیدرواستاتیک
-
ارزیابی چشمی و تست سطح نهایی
تمامی این مراحل مطابق با استانداردهای EN 10219، ASTM A500 و ISIRI 3765 انجام می‌شود.
کاربردهای گسترده لوله‌های فولادی در صنعت و ساختمان
لوله‌های درزدار نورد سرد، به دلیل وزن سبک و استحکام مناسب، در پروژه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله:
-
خطوط انتقال آب، هوا و بخار
-
اسکلت‌های فلزی و سازه‌های ساختمانی
-
پایه‌های روشنایی و تابلوها
-
صنایع خودروسازی و ماشین‌آلات
-
تجهیزات کشاورزی و گلخانه‌ای
-
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی (در فشارهای پایین تا متوسط)
قابلیت تولید در ابعاد متنوع، موجب شده است که محصولات فولاد مهر سهند پاسخگوی طیف وسیعی از نیازهای بازار داخلی و صادراتی باشد.
نقش فناوری در تولید مدرن لوله‌های فولادی
پیشرفت فناوری، نقش مهمی در بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری خطوط تولید ایفا کرده است. در کارخانه فولاد مهر سهند، استفاده از سیستم‌های کنترل PLC، دستگاه‌های جوش فرکانس بالا و تجهیزات تست غیرمخرب آنلاین باعث شده فرآیند تولید با کمترین خطا و بیشترین بازده انجام شود.
همچنین استفاده از نورد سرد دقیق و قالب‌های فرم‌دهی CNC موجب شده محصولات نهایی دارای تلرانس حداقلی و یکنواختی سطحی بالا باشند؛ ویژگی‌ای که در صنایع ساختمانی و صادراتی اهمیت بسیاری دارد.
جمع‌بندی
تولید لوله فولادی از ورق نورد سرد به روش فورمینگ و جوش درزدار، ترکیبی از فناوری پیشرفته، دانش مهندسی و کنترل کیفی دقیق است.
این فرآیند امکان تولید لوله‌هایی با کیفیت بالا، دقت ابعادی و استحکام مکانیکی فوق‌العاده را فراهم می‌سازد.
شرکت فولاد مهر سهند با تکیه بر تجربه، نوآوری و تجهیزات مدرن، توانسته است به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان اصلی لوله‌های فولادی صنعتی و ساختمانی در ایران و منطقه شناخته شود.
📞 برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره محصولات، قیمت‌ها و سفارش اختصاصی، با کارشناسان فولاد مهر سهند تماس بگیرید.
